آیا درباره عوارض قرص بیوتین چیزی شنیدهاید؟!
درباره عوارض قرص بیوتن چقدر میدانید؟ اگر به دنبال راههای جلوگیری از ریزش مو گشته باشید، حتما با نام بیوتین برخورد کردهاید. بیوتین، دارویی که بسیاری از متخصصان، آن را برای سلامت پوست و مو و ناخن توصیه میکنند، امروزه برای جنبههای دیگر نیز استفاده شده و اثرات شگفتانگیزی داشته است. بیوتین، توسط سلولهای انسانی قابل سنتز نیست، اما توسط باکتریها در بدن تولید میشود و در بسیاری از غذاها وجود دارد. برخی افراد ممکن است بیوتین کافی از مواد غذایی دریافت نکرده و دچار کمبود بیوتین شوند؛
به همین منظور، بسیاری از شرکتهای داروسازی اقدام به تولید مکملهای بیوتین کردهاند که به اشکال مختلف آمپول، کپسول و قرص در بازار موجود است. اما سوالی که ممکن است برای هر کسی پیش بیاید این است که آیا من هم میتوانم از مکملهای بیوتین استفاده کنم؟ از کجا بفهمم که دچار کمبود این ویتامین هستم؟ دوز مصرفی این ویتامین باید در روز چقدر باشد؟ و…
برای پاسخ به این سوالات و هر آنچه لازم است درباره بیوتین بدانید، در ادامه این مطلب داروپلاس با ما همراه باشید.
در این مطلب می خوانیم
- قرص بیوتین چیست؟
- علائم کمبود بیوتین در بدن چیست؟
- فواید و خواص قرص بیوتین
- فواید قرص بیوتین برای ریزش مو
- فواید قرص بیوتین برای رشد مو
- مهمترین عوارض مصرف قرص بیوتین
- عوارض مصرف بیش از حد
- تاثیر بیوتین بر پوست و آکنه
- ابتلا به تکرر ادرار
- بروز واکنش آلرژیک
- افزایش گلوکز خون
- احتمال ابتلا به اسهال
- مقدار مصرف مجاز قرص بیوتین
- بهترین زمان مصرف قرص بیوتین
- تداخل دارویی بیوتین
- احتیاط مصرف بیوتین
- سوالات رایج
قرص بیوتین چیست؟
بیوتین یک کوآنزیم و یکی از ویتامینهای گروه B است که به عنوان ویتامین H یا B-7 نیز شناخته میشود. بیوتین نقشی اساسی در بدن دارد. این ویتامین از سلامت پوست، اعصاب، دستگاه گوارش، متابولیسم و سلولها پشتیبانی میکند. بیوتین یکی از اجزای مهم آنزیمهای بدن است که مواد خاصی مانند چربیها، کربوهیدراتها و سایر مواد را تجزیه کرده و به بدن کمک میکند تا غذا را به انرژی تبدیل کند. همچنین وجود این ماده به متابولیسم چربی و اسیدهای آمینه که بدن از آنها برای ساخت پروتئین استفاده میکند نیز کمک خواهد کرد.
علائم کمبود بیوتین در بدن چیست؟
علائم کمبود بیوتین به تدریج شروع شده و میتواند با گذشت زمان افزایش یابد. این علائم میتواند شامل نازک شدن مو، از دست دادن مو در سراسر بدن، بثورات پوستی، پوسته پوسته و قرمز شدن پوست، چشم، بینی، دهان و مقعد باشد. ورم ملتحمه نیز میتواند در این شرایط ایجاد شود.
علائمی که ممکن است در بزرگسالان مبتلا به کمبود بیوتین وجود داشته باشد عبارت است از:
- تشنج
- عفونتهای پوستی
- ناخنهای شکننده
- مشکلات عصبی، مانند افسردگی، بی حالی، توهم، پارستزی (سوزن و سوزن) در اندامها یا هایپرستزی
- درماتیت
- قوز قرنیه
- بی اشتهایی
- کم خونی
- کلسترول بالا
- فعالیت الکتروکاردیوگرافی نامنظم قلب
فواید و خواص قرص بیوتین
بیوتین چندین نقش مهم در بدن ایفا میکند، از جمله:
- شکستن عناصر مغذی درشت و کمک به گلوكونئوژنز، سنتز اسیدهای چرب و تجزیه اسید آمینه
- تقویت ناخنها
- تقویت و حفظ سلامت موها
- یکی از مواد ضروری بدن در دوران بارداری و شیردهی
- کاهش قند خون در افراد دیابتی
- تقویت و حفظ سلامت پوست
- کمک به درمان ام اس
همچنین از جمله مهمترین خواص و کاربردهای بیوتین میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
فواید قرص بیوتین برای ریزش مو
ریزش مو یکی از علائم رایج کمبود بیوتین در بدن است؛ چرا؟! قسمت اصلی ساختمان مو از کراتین تشکیل شده است. تقویت زیر ساختهای کراتین بدن و تحریک تولید کراتین در مو، یکی از عملکردهای بیوتین بوده و از این طریق به جلوگیری از ریزش مو کمک میکند.
فواید قرص بیوتین برای رشد مو
بیویتن، علاوه بر تحریک ساخت کراتین در مو، فولیکولهای مو را نیز تقویت کرده و بدین صورت، سرعت رشد مو در فولیکول را افزایش میدهد. برخی تحقیقات نیز نشان داده است که بیوتین میتواند به تحریک رشد مجدد مو در افرادی که کمبود بالینی بیوتین یا آلوپسی (ریزش مو) دارند، کمک کند. پس به هیچ وجه از خواص این ماده مهم در بدن غافل نشوید.
مهمترین عوارض مصرف قرص بیوتین
با وجود تمامی فواید و تاثیرات شگفتانگیز، این قرص نیز ممکن است مانند هر مکمل دیگری عوارضی نیز به دنبال داشته باشد. در ادامه، به بررسی این عوارض پرداخته شده است:
عوارض مصرف بیش از حد
بیوتین محلول در آب است. به این معنی که میزان اضافی آن از طریق ادرار دفع میشود. با این حال، مصرف بیوتین، بیشتر از مقدار مورد نیاز میتواند سطح فاکتورهای خونی شما (نظیر تیروئید) را تغییر داده و باعث شود در آزمایشات استاندارد خون، نتایج غیرطبیعی داشته باشید. عوارض جانبی مصرف بیش از حد بیوتین میتواند شامل بثورات پوستی، ناراحتیهای گوارشی، مشکلات ترشح انسولین و مشکلات کلیوی نیز باشد.
علائم احتمالی مصرف بیش از حد بیوتین شامل ترشح کند انسولین، بثورات پوستی، کاهش سطح ویتامین C و ویتامین B6 و افزایش سطح قند خون است.
تاثیر بیوتین بر پوست و آکنه
بیوتین، هم در بهبود سلامت پوست و هم در ایجاد آکنه مشهور است. مکملهای بیوتین میتوانند با ایجاد اختلال در جذب اسید پانتوتنیک، آکنه ایجاد کنند. اسید پانتوتنیک یکی از اعضای ویتامین B است. این ماده در عملکرد سدهای پوستی نقش دارد و یک سد پوستی با عملکرد مناسب میتواند به دفع باکتریهای آکنه کمک کند.
علاوه بر این، بیوتین زیاد ممکن است باعث ایجاد آکنه کیستیک شود، زیرا این ویتامین باعث افزایش تولید سبوم در پوست شده و منجر به تجمع کثیفی و آکنه پوستی میشود.
ابتلا به تکرر ادرار
همانطور که بالاتر ذکر شد، بیوتین محلول در آب است. بنابراین در صورت مصرف بیش از حد آن، بدن، مقدار اضافی را به صورت خودکار دفع میکند. در نتیجه دفع مقادیر اضافی این ویتامین توسط بدن، ممکن است تکرر ادرار ایجاد شود.
بروز واکنش آلرژیک
این احتمال وجود دارد که بدن شما به مکمل بیوتین، واکنش آلرژیک نشان دهد. علائم این واکنش شامل حالت تهوع، جوش و تورم گلو و صورت است. در حالی که این حالت غالباً قابل کنترل است، اما اگر واکنشهای آلرژیک توسط پزشک متخصص بررسی نشود، میتواند خطرناک باشد. برای جلوگیری از این مسئله، قبل از شروع مصرف مکمل با پزشک خود مشورت کنید تا مطمئن شده و با خیال راحت از آن استفاده کنید.
افزایش گلوکز خون
در سطح مشخصی از دوز بیوتین، سطح گلوکز خون کاهش مییابد اما وقتی سطح بیوتین از این میزان بالاتر میرود، تولید گلوکز و اسیدهای چرب افزایش یافته و منجر به افزایش سطح گلوکز خون میشود. بنابراین قبل از مصرف بیوتین به خصوص در صورت ابتلا به دیابت، برای جلوگیری از بروز عوارض ناخواسته، با پزشک متخصص مشورت کنید.
احتمال ابتلا به اسهال
برخی افراد ممکن است در صورت مصرف قرص بیوتین، دچار مشکلات گوارشی از جمله معده درد، اسهال، گرفتگی شکم و نفخ شدید شوند. این عارضه نیز به دنبال مصرف بیش از حد بیوتین اتفاق افتاده و باید بلافاصله به پزشک مراجعه شود تا از دفع بیش از حد املاح بدن جلوگیری شود.
مقدار مصرف مجاز قرص بیوتین
دوز این دارو برای بیماران مختلف متفاوت خواهد بود و مقدار دارویی که باید مصرف شود، به قدرت دارو بستگی دارد. بنابراین مقدار مصرفی مورد نیاز برای هر فرد را پزشک معالج تعیین میکند. اما دستورالعمل بین المللی برای مصرف این قرص، به ترتیب زیر است:
- بزرگسالان و نوجوانان: 30 تا 100 میکروگرم در روز.
- کودکان 7 تا 10 سال: 30 میکروگرم در روز.
- کودکان 4 تا 6 سال: 25 میکروگرم در روز.
- کودکان تا 3 سالگی: 10 تا 20 میکروگرم در روز.
بهترین زمان مصرف قرص بیوتین
بیوتین جزو ویتامینهای گروه B بوده و مانند همه ویتامینهای گروه B انرژیزا است. به همین دلیل بهتر است که همراه با صبحانه مصرف شود تا علاوه بر تامین انرژی مورد نیاز برای شروع روز، تداخلی در خواب فرد نیز ایجاد نکند.
تداخل دارویی بیوتین
اگر چه شواهد بسیار کمی در مورد تداخل دارویی بیوتین با سایر داروها وجود دارد اما برخی از داروها میتوانند سطح بیوتین را در بدن تحت تاثیر قرار دهند. بنابراین اگر تحت درمان با هر یک از داروهای زیر هستید، نباید بیوتین را بدون مشورت با پزشک مصرف کنید.
آنتی بیوتیکها: استفاده طولانی مدت از آنتیبیوتیک ممکن است با از بین بردن باکتریهای روده که بیوتین تولید میکنند، سطح بیوتین را کاهش دهد.
داروهای ضد تشنج: استفاده طولانی مدت از داروهای ضد تشنج میتواند ذخایر بیوتین را در بدن کاهش دهد.
همچنین برخی از داروها توسط کبد تغییر کرده و تجزیه میشوند. بیوتین ممکن است سرعت تجزیه برخی از داروها در کبد را کاهش دهد. بنابراین مصرف بیوتین همراه با برخی از داروهایی که توسط کبد تغییر میکنند ممکن است اثرات و عوارض جانبی آنها را افزایش دهد.
احتیاط مصرف بیوتین
برای مصرف این دارو نیز مانند همه داروها، باید با پزشک متخصص مشورت نموده و در صورت سابقه بیماری خاص، آلرژی، استفاده از داروی خاص و… او را مطلع نمایید.
در صورت ابتلا به بیماریهای کلیوی، زخم معده، سابقه جراحی معده و استعمال دخانیات باید برای مصرف بیوتین و تعیین میزان دوز آن، با پزشک، مشورت نمود. همچنین مصرف بیوتین در دوران بارداری و شیردهی باید با نظر پزشک انجام شود.
سوالات رایج
در این بخش به برخی سوالات کاربران درباره مصرف و دیگر عوارض قرص بیوتن پاسخ داده شده است. اگر شما نیز سوال و یا تجربه ای درباره مصرف قرص بیوتن دارید در بخش نظرات با ما و دیگر کاربران مجله داروپلاس در میان بگذارید.
مصرف بیوتین تا دوز 3000 میکروگرم در روز بیخطر است. اما بدن تنها مقدار مشخصی را جذب کرده و مازاد آن از طریق ادرار دفع میشود. علاوه بر این، به دلیل اینکه ویتامینهای محلول در آب در بدن ذخیره نمیشوند، بهتر است که به صورت روزانه مصرف شود.
وقتی بیوتین مصرف میکنید، جذب بدن میشود و در خون شما به گردش در میآید. سطح بیوتین در خون شما بلافاصله پس از مصرف، افزایش یافته و میتواند تا ساعتها یا چند روز بعد، (بسته به دوز مصرفی) روی نتایج آزمایش شما تأثیر بگذارد.
افزایش غلظت بیوتین در خون میتواند انواع خاصی از آزمایشات، از جمله آزمایشات هورمونی را تحت تاثیر قرار دهد. زیرا در برخی از این آزمایشات از بیوتین به عنوان بخشی از روش آزمایش استفاده میشود. بیوتین اضافی در خون با بیوتین مورد استفاده در برخی از آزمایشات تداخل کرده و میتواند باعث شود تا نتایج به طور کاذب افزایش یافته یا به طور کاذب کاهش یابد. این نتایج آزمایش نادرست میتواند موجب عدم تشخیص یا تشخیص نادرست بیماریها توسط پزشکان شود.
آزمایشاتی که با مصرف بیوتین تحت تاثیر قرار میگیرند، هورمون پاراتیروئید (PTH)، هورمون تحریککننده تیروئید (TSH)، آزمایشات T4 و T3 و همچنین آزمایشات تروپونین را شامل میشود.
به طور کلی، متخصصان، بیوتین را بسیار بیخطر میدانند. به طوریکه حتی دوزهای بسیار بالا تا 300 میلی گرم در روز، برای درمان MS، منجر به عوارض جانبی نشده است. زیرا بر خلاف داروهای محلول در چربی، این دارو محلول در آب بوده و بدن میتواند میزان اضافی آن را از طریق ادرار و مدفوع دفع کند.