درمان نفخ معده با موثرترین داروها
نفخ معده زمانی رخ میدهد که شکم شما بعد از صرف غذا متورم و بزرگ میشود. معمولاً نفخ شکم به دلیل تولید بیشازحد گاز یا اختلال در حرکت عضلات دستگاه گوارش ایجاد میشود. این مشکل گوارشی رایج است و حدود 20-30٪ از افراد آن را تجربه میکنند. اگرچه در بسیاری از موارد، بدون هیچ اقدام خاصی، این مشکل از بین میرود اما میتواند به یک معضل جدی برای سلامت هم تبدیل شود و نیازمند درمان گیاهی نفخ معده است.
در این مقاله داروخانه آنلاین داروپلاس شما را با علت و علائم نفخ معده، موثرترین داروها و درمان گیاهی نفخ معده در طب سنتی آشنا میکنیم. با ما همراه باشید.
در این مطلب می خوانیم
چه عواملی باعث نفخ معده می شود؟
معمولا بعد از صرف غذا ممکن است، با سوزش سردل، نفخ معده و آروغ احساس ناراحتی کنید. این عارضه اغلب با نحوه غذا خوردن شما، نوشیدن زیاد مایعات، افراط در مصرف غذاهای چرب و یا حاوی فیبر بالا، تند غذا خوردن، خوب نجویدن و صحبت کردن هنگام غذا خوردن، همراه است. لازم به ذکر است، سبک زندگی ناسالم مانند: تغذیهی نامناسب، کم تحرکی، مشکلات روحی و روانی و استرس از عوامل مستعدکننده نفخ هستند.
برخی علل بروز نفخ معده میتواند بیماری باشد. این بیماریها عبارتند از:
- سندرم روده تحریکپذیر (IBS)
- بیماری التهابی روده، مانند کولیت اولسراتیو یا بیماری کرون
- سایر اختلالات عملکردی دستگاه گوارش (FGIDs)
- سوزش سردل
- عدم تحمل غذایی
- افزایش وزن
- تغییرات هورمونی (به ویژه برای زنان)
- ژیاردیازیس (عفونت انگلی روده)
- اختلالات خوردن مانند بیاشتهایی عصبی یا پرخوری عصبی
- عواملی مانند استرس، اضطراب، افسردگی و موارد دیگر
- مصرف برخی از داروها
بعضی مشکلات دیگر که در ایجاد گاز و نفخ شکم نقش دارند عبارتند از:
- رشد زیاد یا کمبود بیشازحد باکتریها در سیستم گوارشی
- تجمع گاز
- تغییر حرکات شکمی
- مشکل در انتقال گاز شکمی
- رفلاکس معده
- حساسیت بیشازحد روده و معده (احساس نفخ در تغییرات بدن)
- جذب نشدن غذا و کربوهیدرات در بدن
- یبوست
علائم بارز نفخ معده
نفخ شکم توانایی شما را در کار و فعالیتهای اجتماعی و تفریحی مختل میکند. نفخ شکم در بین بزرگسالان و کودکان معمول است. اما بیشتر افراد، نفخ را به عنوان احساس سیری، سفتی یا تورم در شکم پس از غذا خوردن توصیف میکنند که غالباً با علائم زیر همراه است:
- نفخ شکم به طور مکرر رخ میدهد.
- به هنگام نفخ، باد زیادی آزاد میگردد.
- باد شکم بوی بدی دارد.
- احساس همیشگی باد در شکم
- آروغ زدن
بیشتر بخوانید : میکروب معده (هلیکوباکتری) چیست و چطور درمان می شود؟
درمان سریع نفخ معده با طب سنتی
در طب سنتی، علت اصلی نفخ معده سوءهاضمه است. سوءهاضمه از طریق عادات غذایی نادرست مانند: مصرف انواع موادغذایی گازدار مانند لوبیا و نخودفرنگی، میوههایی مانند خیار و هندوانه، غذای مانده، دودی، شور و از همه مهمتر پرخوری است.
مهمترین عامل در درمان نفخ معده و روده در طب سنتی تغییر ساده در سبک زندگی است، که شامل: ورزش، رژیم غذایی سالم، خواب منظم، محیط نشاط آور و آرام میباشد. همچنین یکی از راههای درمان نفخ معده مصرف گیاهان دارویی میباشد.
مهمترین داروی گیاهی برای نفخ معده
نفخ معده به صورت شایع، در هر سنی از افراد و بخصوص در بیماریهای مربوط به دستگاه گوارش دیده میشود و گاهی اوقات باد معده بسیار ناراحت کننده و دردناک است و اما از دیدگاه ابنسینا در طب سنتی، مصرف گیاهان با طبع گرم مانند نعناع، نعناع فلفلی، بودمادران، رازیانه، گشنیز، زنجبیل و بابونه برای درمان نفخ معده توصیه میشود.
در ادامه به برخی از گیاهان دارویی و دمنوشهای موثر در نفخ معده اشاره کردهایم:
نعناع فلفلی
گیاه نعناع فلفلی اثر ضدنفخ و بادشکن دارد. این گیاه به هضم غذا کمک میکند. منتول موجود در روغن نعنا فلفلی، اسپاسم در بافت عضلانی معده را تسکین میدهد و به شما اجازه میدهد باد معده خود را آزاد کنید.
مواد لازم و طرز تهیهی دمنوش نعناع:
- برگ نعنای تازه: 6 تا 8 عدد
- آب لیمو: 2 عدد لیموی تازه
- چای کیسهای: 1 تا 2 عدد
- چوب دارچین: مقداری
- میخک: 8 تا 10 عدد
- آب جوش: 1 لیتر
همهی مواد را داخل کتری بریزید و اجازه دهید دم بکشد و سپس آن را میل کنید.
رازیانه
در طب سنتی از گیاه رازیانه برای اختلالات گوارشی، ازجمله درد شکم، نفخ، گاز معده و یبوست استفاده میکنند. جالب است بدانید، یبوست یکی دیگر از عوامل موثر در بروز نفخ است که این گیاه به حرکات کند روده کمک میکند و نفخ معده را برطرف میکند.
برای تهیهی دمنوش کافیست یک قاشق تخم رازیانه را خرد کرده و به یک لیوان آب جوش اضافه کنید و درب آن را بپوشانید تا دم بکشد.
زنجبیل
از زمانهای قدیم برای درمان بیماریهای گوارشی از گیاه زنجبیل استفاده میکردند. این گیاه دارای خواص ضدالتهابی و ضدباکتریایی است، بنابراین به هضم موادغذایی در معده کمک میکند و ناراحتیهای گوارشی، گرفتگی روده، نفخ و گازمعده را کاهش میدهد.
مواد لازم و طرز تهیهی دمنوش زنجبیل:
- ریشه زنجبیل تازه: 2 تا 4 گرم
- آب: 2 فنجان
- عسل: یک قاشق غذاخوری
- لیمو: نصف یک عدد
زنجبیل را به صورت ورقهای یا رنده شده داخل قوری آب جوش بریزید؛ سپس لیمو را به آن اضافه کنید و اجازه دهید دم بکشد. بعد ز خنک شدن، دمنوش را با عسل میل کنید.
دیگر دمنوش های گیاهی
بادرنجبویه دارای طبیعت گرم و خشک، از خانواده نعناع است. این گیاه بادشکن (ضدنفخ) است و به سوءهاضمه کمک میکند. همچنین این گیاه در کاهش علائم سندروم روده تحریکپذیر موثر است.
مواد لازم و طرز تهیهی دمنوش بادرنجبویه:
- برگهای بادرنجبویه: یک دوم فنجان
- آب: 2 فنجان
برگهای بادرنجبویه را درون یک قوری آب جوش بریزید و اجازه دهیده دم بکشد؛ سپس آن را میل کنید.
درمان نفخ معده در بارداری با طب سنتی
یکی از مشکلات رایج در زمان بارداری نفخ معده است. در طب سنتی، خط اول درمان برای نفخ معده در زمان بارداری مصرف داروهای گیاهی، تغییر رژيم غذايی و سبک زندگی عنوان شده است و استفاده از دارو تا حد امکان منع شده است.
لازم به ذکراست که استفاده از داروهای گیاهی در سه ماهه اول و سه ماهه سوم برای جنین بیخطر است. اما توصیه میشود، زنان باردار قبل از مصرف هر داروی گیاهی با پزشک متخصص صحبت کنند.
با این حال، استفاده از راهکارهایی ساده و موثر میتواند به کاهش تولید گازهای شکمی در این دوران کمک کند که عبارتنداز:
- از مصرف غذاهای محرک خودداری کنید.
- آب فراوان بنوشید.
- غذاهای حاوی فیبر مصرف کنید.
- فعالیت بدنی منظم داشته باشید.
- به تمرینات یوگا بپردازید.
- دوغ بنوشید.
- چای بابونه بنوشید.
- زنجبیل بخورید.
- لباس گشاد بپوشید.
- از ایستادن طولانی مدت خودداری کنید.
درمان نفخ شکم کودکان
نفخ معده کودکان یکی از نگرانیهای رایج در بیشتر خانوادهها میباشد و تقریباً 70٪ از کل کودکان درگیر این مشکل هستند. عوامل مختلفی سبب نفخ شکم در کودکان و اطفال میشود. درادامه به برخی از مهمترین علل بروز نفخ شکم در کودکان و راهکارهای رفع آن، اشاره کردهایم، که شامل موارد زیر است:
راه رفتن کودکان هنگام غذا خوردن: بازی و راه رفتن کودکان درحین صرف غذا باعث بلع هوا در دستگاه گوارش میشود. وجود هوای اضافه در دستگاه گوارش، عملکرد صحیح هضم غذا را دچار مشکل میکند.
پس کودک خود را تشویق کنید که در طول غذا خوردن کنار شما و دور میز بماند، غذایش را خوب بجود و همیشه باحوصله و آرام غذا بخورد.
خوردن مقدار زیادی غذاهای چرب و حاوی فیبر بالا: دستگاه گوارش برخی از کودکان، فیبر و چربی را به خوبی هضم نمیکند؛ و برخی از موادغذایی چرب مانند: سیبزمینی سرخ کرده، پیتزا وغلات که فیبر بالایی دارند، باعث بروز ناراحتی گوارشی در کودکان میشود. بنابراین، باید در تغذیهی کودکان حتما با متخصص تغذیه مشورت کنید.
نوشیدن مقدار زیادی نوشابه: نوشابههاى گازدار، حاوی اسید فسفریک است و محیط معده را اسیدی میکند. اسید فسفریک موجود در نوشابه با اسید هیدروکلریک معده که عملکرد صحیح معده را تحت تأثیر قرار مىدهد، رقابت میکند؛ و در صورت عدم عملکرد صحیح معده، غذا به طور کامل هضم نمیشود و کودک دچار نفخ و گاز رودهای بیشازحد میشود. پس سعی کنید تمام نوشابه را از رژیم غذایی کودک خود حذف کنید.
خوردن برخی سبزیجات: برخی از سبزیجات مانند بروکلی و گلکلم نفاخ هستند و کودکان نباید بیشازحد و به صورت متوالی از این سبزیجات نفاخ استفاده کنند؛ بنابراین موادغذایی مشکلساز و عادت غذاییای را که باعث ایجاد نفخ میشوند، حذف یا مدیریت کنید.
مصرف نوع شیر در نوزادان: نوع شیری که کودک مصرف میکند و برنامهی غذایی مادر که روی شیر او اثر میگذارد از جمله عواملی هستند که روی نفخ معده و گاز معده دراطفال موثر هستند.
برای درمان نفخ معده نوزادان و تسکین آن به برخی از مهمترین راهکارها اشاره کردهایم:
• نوزادان را هنگام تغذیه به حالت عمودی نگه دارید.
• از غذا دادن باعجله و همراه با اضطراب خودداری کنید.
• از نوزاد به شکل مرتب آروغ بگیرید.
• شیشه شیر را بررسی کنید.
• شکم کودک را ماساژ دهید.
• با دستور پزشک از قطرهٔ ضدنفخ استفاده کنید.
بهترین داروی نفخ معده و پیشنهاد داروپلاس
اگر تغییر در سبک زندگی، رژیم غذایی و مصرف داروی شیمیایی نفخ معده، مشکل شما را برطرف نمیکند، مصرف برخی مکمل مانند مکمل گیاهی تقویتی عصاره نعناع فلفلی 15 میلی لیتر زردبند توسط داروپلاس پیشنهاد میشود. این مکمل از عصارهی گیاه نعناع فلفلی تهیه شده است.
نعناع آنتی باکتریال، آنتی ویروس و ضداسپاسم بوده و تاثیر مصرف آن در درمان بیماریهای مرتبط با دستگاه گوارشی چون نفخ، سوءهاضمه، ورم معده و سندروم روده تحریک پذیر (IBS) اثبات شده است. شما میتوانید ویژگیها و مکانیسم اثر این محصول را در داروخانه داروپلاس بررسی نمایید. این مکمل در موارد زیر مورد مصرف قرار میگیرد:
- کمک به بهبود سندرم روده تحریک پذیر “IBS”
- کمک به کاهش نفخ
سوالات رایج
در حقیقت تند تند غذا خوردن، درست نجویدن و با دهان بازغذا خوردن، باعث میشود که هوای اضافه همراه با غذا وارد دستگاه گوارش شما بشود. این هوای اضافه درعرض چند دقیقه باعث ایجاد نفخ میشود.
به طور معمول صرف یک وعده غذا حدود نیم ساعت طول میکشد. بنابراین، سعی کنید با رعایت این نکات ساده از بروز نفخ شکم پیشگیری کنید.
بسیاری از داروها و درمانهای خانگی میتوانند به کنترل درد و ناراحتی ناشی از نفخ کمک کنند. همچنین راهکارهای سریع زیر میتواند در رفع نفخ شکم موثر باشد:
پیادهروی: فعالیت بدنی باعث حرکت منظم رودهها میشود و به آزاد شدن گاز و مدفوع اضافی کمک میکند. تحرک رودهها به ویژه در افرادی که یبوست دارند بسیار موثر است و نقش مهمی در دفع مدفوع و گاز تجمع یافته در رودهها را دارد.
حرکات مختلف یوگا: برخی از حرکات مختلف یوگا عضلات شکم را به گونهای تنظیم میکند که باعث خروج گاز اضافی از روده و کاهش نفخ میشود. یکی از این حرکات حالت چمباتمه (نوعی نشستن است که در آن کف پا را بر زمین میگذارند و زانوها را در بغل میگیرند) است.
داروی درمان نفخ معده با قرصهای نعناع: قرصهای نعناع با آرام کردن ماهیچههای روده باعث حرکت موثرتر گاز و مدفوع در روده میشوند. توجه داشته باشید افراد مبتلا به سوزش معده نباید از این قرصها مصرف کنند.
قرصهای ضدنفخ: قرص نفخ معده سایمتیکون برای از بین بردن علائم نفخ مانند آروغ زدن و احساس فشار و ناراحتی در معده و روده استفاده میشود. این دارو با از بین بردن حبابهای گاز اضافی در روده به کاهش علائم نفخ و دل درد کمک میکند. همچنین قطره دایمتیکون برای از بین بردن دل درد و نفخ در نوزادان تجویز میشود.
حمام گرم و آرامش اعصاب: گرمای حمام به تسکین درد شکمی کمک میکند. همچنین استراحت و آرامش اعصاب نیز به کاهش استرس و بهبود عملکرد دستگاه گوارش و در نتیجه کاهش نفخ کمک میکند.
احساس نفخ، حس ناخوشایندی است که همهی ما آن را تجربه کردهایم. نفخ مداوم ممکن است نتیجهی عادتهای بیضرر اما نادرست باشد اما میتواند نشاندهندهی مشکلی در سلامتیتان نیز باشد.
عادتهای نادرست و برخی از بیماریها که باعث بروز نفخ میشوند، عبارتنداز:
خیلی تند غذا میخورید.
به غذایتان زیاد نمک میزنید.
اغلب یبوست دارید.
عدم تحمل لاکتوز( عدم هضم قند طبیعی موجود در شیر) دارید.
مواد غذایی نفاخ مانند: سیر و کلم و کنگرفرنگی و غلات سبوسدار میخورید.
زمان پریودتان است.
نوشیدنیها را با نی مینوشید.
اگر به برخی از اختلالات روده مانند سندرم روده تحریکپذیر(IBS)، بیماری کرون، کولیت یا بیماری سلیاک مبتلا هستید، احتمالاً دچار سوء جذب یا عدم تحمل فروکتوز در رژیم غذایی نیز هستید.
طبق تحقیقات انجام شده توسط متخصصان تغذیه، مصرف آب ولرم با لیمو سموم دستگاه گوارش را رقیق میکند و باعث از بین رفتن علائم سوءهاضمه، مانند سوزش معده و نفخ میشود.
توصیه میکنیم صبحها بعد از بیدار شدن از خواب این معجون جادویی را میل کنید و بعد ا ز 1 ساعت فاصله، صبحانه خود را نوش جان کنید.
سخن آخر
نفخ کردن یکی از اختلالات شایع گوارشی است. اما جای نگرانی نیست شما میتوانید در اغلب موارد، با درمان گیاهی نفخ معده، داروها، حذف برخی از موادغذایی مانند: شیرین کنندهها، نوشیدنیهای گازدار، شیر و محصولات لبنی، حبوبات، آدامس جویدن و شیوه زندگی مناسب به نفخ معده و کنترل بیشازحد گاز کمک کنید.
اما اگر با تمامی این تمهیدات بازهم مشکل نفخ و گاز شکم باقی ماند، آنگاه به پزشک متخصص مراجعه کنید.