مهمترین اقدامات درمان خانگی دردهای قاعدگی

در زمان عادت ماهیانه، اکثر خانم‌ها درد آزاردهنده‌ای را در ناحیه شکم، کمر و ناحیه لگن تجربه می‌کنند و این امر تا حد زیادی طبیعی است. اما برخی از زنان هر ماه به درد‌های شدید قاعدگی دچار می‌شوندو در پی یافتن درمان خانگی دردهای قاعدگی هستند. این درد به حدی غیر قابل‌ تحمل است که فعالیت‌های روزمره‌شان دچار اختلال می‌شود. در این مطلب داروپلاس قصد داریم تا به شما چند راهکار مفید معرفی کنیم تا قادر باشید به روش خانگی، دردهای قاعدگی خود را بهبود ببخشید. پس تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.

علائم قاعدگی دردناک چیست؟

درد شکم یکی از شایع‌ترین مشکلات آزاردهنده‌ی دوران قاعدگی است. این درد ممکن است قبل از قاعدگی یا همزمان با آن ایجاد شود و به طور روتین بسیاری از زنان به آن دچار می‌شوند. این درد معمولا در قسمت پایین شکم و پشت حس می‌شود و شدت آن از خفیف تا شدید متغیر است. این درد معمولا با شروع قاعدگی و یا در دو سال اول آن وجود دارد و رفته رفته با افزایش سن کمتر شده و یا شاید بعد از به دنیا آمدن اولین بچه، کاملا از بین برود.

احتمالا شما نیز از این علائم آگاهی دارید و آن را تجربه کرده‌اید. برخی از این علائم عبارتند از:

• احساس درد در ناحیه شکم (گاهی اوقات بسیار شدید)
• احساس فشار در شکم
• درد در ناحیه لگن، پایین کمر و پشت و داخل ران

وقتی که درد شدید باشد، معمولا با علائم دیگری نیز همراه است. علائمی مانند:

• ناراحتی و مشکل معده، گاهی اوقات همراه با استفراغ
• آبکی و شل شدن مدفوع

علت دردهای قاعدگی

درد شکم در قاعدگی به علت انقباض رحم که نوعی عضله است، رخ می‌دهد. اگر میزان این انقباضات بسیار قوی باشد، باعث مسدود شدن عروق نزدیک به رحم و در نتیجه اکسیژن‌رسانی به رحم متوقف می‌شود و همین کمبود اکسیژن منجر به درد می‌شود. درد قاعدگی به صورت کلی به دو شکل اولیه و ثانویه خود را نشان می‌دهد. درد قاعدگی اولیه به دلیل چرخه‌ی قاعدگی رخ می‌دهد، در حالی که درد قاعدگی ثانویه از وجود مشکل در اندام‌های تولید مثلی  ناشی می‌شود.

درد قاعدگی ثانویه دلایل متعددی دارد،از رایج‌ترین این علائم می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• اندومتریوز: اندومتریوز یک بیماری است که در آن بافتی داخلی رحم (اندومتر) در خارج از رحم یافت می‌شود.
• بیماری‌های التهابی لگن: عامل این عفونت باکتری است و از رحم شروع می‌شود و می‌تواند به سایر ارگان‌های تولید مثل نیز گسترش یابد.
• تنگی دهانه‌ی رحم: در قسمت پایین رحم درد ایجاد می‌کند، این مشکل می‌تواند به علت آسیب‌دیدگی و همچنین کمبود استروژن پس از یائسگی ایجاد شود.
• فیبروئید: دیواره داخلی رحم ممکن است فیبروئید (توده‌ی خوش خیم دیواره‌ی رحم) داشته باشد و این مساله باعث بروز درد شود.

راهکارهای درمان خانگی دردهای قاعدگی

برای درمان دردهای خفیف تا متوسط قاعدگی می‌توان به سراغ برخی از درمان‌های خانگی رفت. اطلاع از روش‌های درمان خانگی برای تسکین درد پریود و قاعدگی بسیار مفید و کاربردی است و در هر شرایطی از شبانه روز کارآمد خواهند بود. بعضی از این درمان‌ها سریعا موجب کاهش درد می‌شوند و برخی دیگر درد و انقباضات را در چرخه‌های بعدی کاهش می‌دهند. در ادامه این مطلب به معرفی روش‌های درمان سریع درد و انقباضات دوران قاعدگی خواهیم پرداخت.

نوشیدن آب بیشتر

آسان‌ترین درمان خانگی برای دردهای قاعدگی نوشیدن آب فراوان است. اگر شما آب زیادی می‌نوشید، می‌توانید از درد قاعدگی و نفخ شکم جلوگیری کنید. برای این منظور بهتر است مصرف آب سرد و یخ را کنار بگذارید و آب گرم مصرف کنید. این کار برای بهتر شدن گرفتگی عضلات ناحیه شکم مفید است زیرا جریان خون در بدن را افزایش می‌دهد و گرفتگی‌های عضلانی را آرام می‌کند. همچنین می‌توانید مواد غذایی را که حاوی آب زیادی هستند در رژیم غذایی روتین خود بیافزایید. مواد غذایی مانند: کرفس، کاهو، خیار و هندوانه.

مصرف دمنوش گیاهان دارویی

برخی از داروهای گیاهی شامل خاصیت ضدالتهابی هستند که ممکن است به کاهش انقباض عضلانی و تورم همراه با درد قاعدگی کمک کنند. گیاهانی مانند رازیانه، کرفس، دارچین و زنجبیل که علاوه بر خواص فراوان دیگری که دارند، به رفع گرفتگی عضلات کمک می‌کنند. اما توجه داشته باشید که همیشه قبل از مصرف هرگونه گیاه، با پزشک خود مشورت کنید.

رفع دل درد قاعدگی با دمنوش گل گاوزبان

گل گاوزبان رسما یک گیاه ضد التهاب و ضد درد است و می‌توان برای درد‌های شکمی در دوران قاعدگی از آن کمک گرفت. همچنین با توجه به مقوی بودن این گیاه برای اعصاب و روان، مصرف آن می‌تواند موجب نشاط آوری در دوران قاعدگی شود و به آرام‌بخشی تحریکات عصبی در دوران قاعدگی بسیار کمک‌کننده باشد.

دمنوش بابونه برای کاهش درد پریود

دمنوش بابونه یک گزینه بسیار مناسب و طبیعی برای تسکین گرفتگی قاعدگی، خونریزی زمان پریودی و سایر علائم سندرم پیش قاعدگی ‌است. دمنوش بابونه خواص ضداسپاسمی‌ دارد و همچنین باعث کاهش تاثیر انتقال‌دهنده‌های عصبی و هورمون‌های تحریکی می‌شود و می‌تواند گرفتگی‌های دردناک زمان قاعدگی را تسکین دهد.

همچنین بابونه برای باز شدن قاعدگی کاربرد دارد. بابونه یک گیاه قاعده‌آور است و می‌تواند در باز شدن قاعدگی بسیار موثر باشد. مصرف سه وعده دمنوش بابونه می‌تواند به باز شدن قاعدگی کمک زیادی کند. دمنوش بابونه باعث می‌شود سیستم‌های عصبی و هورمون‌های تولید درد را کنترل کند و باعث آرامش سیستم عصبی سمپاتیک می‌شود و به کاهش درد قاعدگی پیش از اشتعال کمک زیادی می‌کند.

این دمنوش به تعدیل عملکرد دوپامین و سروتونین کمک کرده و به جبران یا حداقل تاثیر علائم افسردگی کمک زیادی می‌کند. همچنین خواص ضدالتهابی و ضددرد مرتبط با بابونه برای کاهش علائم مشکلات پیش قاعدگی بسیار موثر است. بابونه توسط سازمان غذا و دارو به عنوان یک گیاه ایمن برای درمان مشکلات قاعدگی شناخته شده است و می‌توان آن را در اشکال مختلف از جمله دمنوش و جوشانده بابونه استفاده کرد. این گیاه دارای خواص ضداسپاسم است که می‌تواند گرفتگی‌های دردناک مربوط به دوران قاعدگی را تسکین دهد. همچنین مصرف چای بابونه به تعدیل عملکرد دوپامین و سروتونین کمک می‌کند و این باعث می‌شود علائم افسردگی در این دوران کاهش یابد.

ترکیب بابونه و نعناع به عنوان یک دمنوش بی‌نظیر برای درد قاعدگی معجزه می‌کند. زیرا نعناع و بابونه هر دو گیاهی هستند که به عنوان داروهای تسکین‌دهنده شناخته می‌شوند و با خواص درمانی خود می‌تواند باعث آرامش عضلات رحمی‌ شوند.

دمنوش بهار نارنج و تسکین درد

یکی از مشکلاتی که خانم‌های مبتلا به سندروم پیش از قاعدگی دچار آن می‌شوند، اضطراب، بروز واکنش‌های عصبی و افسردگی است. طب سنتی ثابت کرده است که برای درمان این مشکلات می‌توان از گیاه بهار نارنج و عرق بهار نارنج برای تسکین درد کمک گرفت. مصرف مداوم بهار نارنج باعث تقویت اعصاب می‌شود. خواص این گیاه در درمان تشنج عصبی ثابت شده است.

برخی از خانم‌هایی که به سندروم پیش از قاعدگی مبتلا هستند، ممکن است با اختلال خواب و بی‌خوابی روبرو می‌شوند و مصرف این گیاه به درمان بی‌خوابی کمک می‌کند. کافی است که دو گرم (معادل یک قاشق چای خوری) از گیاه بهار نارنج را باید در یک استکان آب جوش دم کرد. افزودن عسل و آویشن به این دم‌نوش تاثیر آن را دوچندان می‌کند. با مصرف این دمنوش خیلی از مشکلات شما حل می‌شود.

دمنوش رازیانه تا پیش از پریود

رازیانه از ﺟﻤﻠﻪ ﮔﻴﺎﻫﺎﻧﻲ است ﻛﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﺳﻨﺘﻲ در درﻣﺎن درد ﻗﺎﻋﺪﮔﻲ ﻛﺎرﺑﺮد داشت ولی تأثیر این گیاه بر میزان خون‌ریزی قاعدگی متفاوت گزارش شده است. می‌توان از این داروی گیاهی در افراد با خونریزی متوسط و کم، جهت تسکین درد قاعدگی متوسط تا شدید بهره گرفت. اما به طور کلی با توجه به اینکه مصرف رازیانه برای بانوان بسیار توصیه شده است، بهتر است در طول قاعدگی از مصرف این گیاه معطر و خوش طعم خودداری کنید.

رژیم غذایی مطلوب

تغذیه و سیکل قاعدگی حاصل ارتباط تنگاتنگ هورمون‌ها و پاسخ فیزیولوژیک بدن است. بین غذایی که شما می‌خورید و سیکل قاعدگی یک ارتباط دو جانبه وجود دارد. از یک سو نوع تغذیه بر روی عملکرد اندام تولید مثل اثر می‌گذارد و از سوی دیگر سیکل قاعدگی نیاز و نحوه استفاده بدن از مواد مغذی را کنترل می‌کند. سیکل قاعدگی راهی است که بدن یک خانم در هر ماه خود را برای بارداری آماده می‌کند و نقش تغذیه در سیکل قاعدگی در سنین باروری اهمیت دو چندان پیدا می‌کند.

کاهش مصرف کافئین

خانم‌ها این را بدانید که بهتر است در دوران قاعدگی دور مصرف هرگونه چای، قهوه، نوشابه و دیگر نوشیدنی‌های کافئین‌دار دیگر را خط بکشید. چرا که کافئین درد را تشدید می‌کند. سعی کنید در دوران قاعدگی بیشتر از دمنوش‌های گیاهی دم کرده‌ی بابونه، سنبل‌الطیب و گل‌گاوزبان و تمشک که در کاهش درد پریود و ایجاد آرامش بسیار موثرند استفاده کنید.

مصرف انواع ویتامین، کلسیم، منیزیم

بر اساس مطالعات انجام شده، مصرف ویتامین B6 موجب بهبود دردهای پستان و افسردگی قبل از قاعدگی می‌شود. برای این منظور باید به میزان 50 میلی گرم در روز همراه با غذا مصرف شود. سندرم قبل از قاعدگی از جمله مشکلاتی است که زنان در سنین باروری تجربه می‌کنند. این عارضه یکی از شایعترین علل غیبت خانم‌ها در محل کار است که تشخیص آن با انجام معاینات بالینی و شرح حال بیمار قطعی می‌شود.

اختلالات زمینه‌ای لگن موجب ایجاد دیسمنوره ثانویه می‌شود، مصرف مسکن‌های ضد التهابی (NSAIDS)  و قرص‌های پیشگیری از بارداری جهت درمان این عارضه زیاد موثر نیستند. مصرف مکمل‌ها در بهبود نسبی سندروم قبل از قاعدگی تاثیر مثبتی دارند، دیسمنوره اولیه ناشی از افزایش میزان پروستاگلاندین‌ها در بافت آندومتر رحم است، مصرف روزانه 900 تا 1200 میلی گرم کلسیم موجب بهبود علایم می‌شود.

اهمیت مصرف مکمل‌های منیزیم در کاهش چشمگیر علائم سندرم قبل از قاعدگی زیاد است، مصرف روزانه 200 تا 400 میلی گرم منیزیم در فاز لوتئال قاعدگی (نیمه‌ی دوم سیکل قاعدگی) تاثیر به سزایی در کاهش علایم قبل از قاعدگی دارد. میزان اثربخشی و تاثیر مصرف ویتامین B6 به ‌گونه‌ای است که موجب بهبود دردهای پستان و افسردگی قبل از قاعدگی می‌شود. این ویتامین را باید به میزان 50 میلی گرم در روز همراه با غذا مصرف شود. مصرف روزانه‌ی ویتامین B6 به میزان بیش از 200 میلی گرم با افزایش خطر دردهای عصبی محیطی همراه است.

امگا 3 با تغییر مسیر متابولیسم اسید آراشیدونیک از مسیر PGF 2 به 1 PGE در درمان افسردگی خلقی ناشی از قاعدگی مفید است ولی امگا 3 کالری بالایی دارد. مصرف ویتامین B1، روغن ماهی و منیزیم در کاهش دردهای ناشی از قاعدگی موثر است.

بیشتر بخوانید : تقویت رحم و تخمدان

مسکن مناسب تسکین دردهای قاعدگی

لزومی ندارد برای رهایی از درد قاعدگی سریعا به سراغ دارو مسکن بروید. برای رفع درد قاعدگی بهتر است ابتدا به سراغ درمان خانگی بروید تا دارو مسکن. اما اگر دردتان کاهش پیدا نکرد، استفاده از داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن و ناپروکسن به کاهش درد کمک می‌کند. درد عادت ماهیانه به دلیل آزاد شدن ماده‌ای به اسم پروستاگلاندین شروع می‌شود و قرص‌های ضدالتهاب غیراستروئیدی باعث کاهش تولید این ماده و درد می‌شوند.

مفنامیک اسید یک داروی ضدالتهاب غیراستروئیدی معروف برای درمان دردهای قاعدگی است. پیش از مصرف این قرص‌ها با پزشک مشورت کنید به خصوص اگر سابقه خونریزی کلیه دارید. همچنین پیش از مصرف دستورالعمل مصرف دارو را مطالعه کنید.

لزوم استفاده از زنجبیل و دارچین

روی غلات صبحانه یا یک فنجان کاکائوی داغ خود دارچین بپاشید. این ادویه می‌تواند به گرفتگی عضلات و سایر علائم پریود بسیار کمک کند. اگر می‌خواهید یک مسکن طبیعی برای تسکین سریع درد قاعدگی داشته باشید، چای زنجبیل می‌تواند گزینه مناسبی باشد.

کمپرس گرم

یکی از روش‌های موثر درمان خانگی دردهای قاعدگی استفاده از کمپرس گرم است. کمپرس گرم به درد و گرفتگی ناشی از قاعدگی شما بسیار کمک خواهد کرد؛ کمپرس گرم، برای گرفتگی عضلات قاعدگی در مقایسه با سایر درمان‌ها مناسب‌تر و ساده‌تر است. تصور می‌شود که گرفتگی قاعدگی ناشی از انقباض طولانی مدت و دردناک رحم است. گرما، عضلات را شل می‌کند و به بهبود جریان خون کمک می‌کند، بنابراین درد را کاهش می‌دهد.

حمام آب داغ

گرما برای کاهش درد قبل از قاعدگی بسیار مفید است. گرما موجب افزایش جریان خون به ناحیه لگن شما می‌شود و باعث می‌شود گرفتگی عضلات در این ناحیه کمتر شود. بنابراین نشستن در وان آب گرم یا دوش آب گرم گرفتن تا حدود زیادی درد و گرفتگی قبل از پریود شما را کاهش می‌دهد. البته به شما توصیه می‌کنیم که در زمان پریودی از کیسه آب گرم برای این منظور استفاده کنید.

ارگاسم

برای برخی از زنان، ارگاسم همه دردها و گرفتگی‌های قاعدگی آنها را از بین می‌برد. علت این امر مشخص نیست ولی اگر برای شما صدق کند بسیار خوش شانس خواهید بود. این بار که دچار درد قاعدگی شدید ارگاسم را تجربه کنید شاید تمام مشکلات شما حل شود. این قاعده برای همه صدق نمی‌کند.

ورزش و حرکات کششی

گرفتگی عضلات، خستگی و یک حس بد که کل بدن را گرفته، مسلما هیچکس با دیدن چنین علائمی ‌برای ورزش نکردن ملامتتان نمی‌کند. مگر اینکه زمان عادت ماهیانه شما باشد. حقیقت این است که ورزش می‌تواند شایع ترین مشکلات قاعدگی را از بین ببرد. ورزش‌هایی که می‌توانند برای دوران پریود مفید باشند عبارتند از:

• ورزش هوازی
• ورزش قدرتی
• ورزش کششی
• ورزش ترکیبی با شدت بالا
• شنا کردن
• نفس عمیق
• یوگا

ماساژ با روغن‌های گیاهی

برای درمان خانگی دردهای قاعدگی، بسیاری از زنان راه‌های مختلفی را امتحان می‌کنند و حتی از داروهای مسکن استفاده می‌کنند. شما می‌توانید برای رفع گرفتگی‌های قاعدگی به جای رفتن به داروخانه ماساژ درمانی جای گزین درمان‌های دیگر خواهد شد. برای اینکه ماساژ درمانی افاقه‌گرتر شود بهتر است از روغن‌های گیاهی موثر در رفع درد پریودی استفاده کنید. از جمله این روغن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

• اسانس مرزنجوش : توانایی گشاد کردن عروق خونی در بدن را دارد روغن مرزنجوش همچنین دارای خواص ضددرد است. آرامش عضلانی از روغن مرزنجوش به رگ‌های خونی اجازه می‌دهد جریان خون را افزایش، فشار خون را کاهش و بر سرکوب التهاب رحم تاثیر می‌گذارد. خواص ضددرد و تسکین درد را ارائه می‌دهد.
• اسانس مریم گلی: اثر روغن مریم گلی به خصوص در تنظیم چرخه قاعدگی یک زن موثر است. اسانس مریم گلی همچنین می‌تواند به متعادل تر شدن و حفظ چرخه قاعدگی شما کمک کند. خوشبختانه، این اسانس حتی برای کمک به کاهش علائم یائسگی شناخته شده است.
• روغن ضروری اسطوخودوس: روغن اسطوخودوس عادی دارای خواص ضدالتهابی موثر است و منجر به جریان خون بهتر و کرامپ‌های کمتر می‌شود همچنین در درمان درد میگرن، تسکین‌دهنده اضطراب موثر و به کاهش قاعدگی دردناک کمک می‌کند. علاوه بر این، روغن اسطوخودوس یک اثر روانی بر دمدمی‌ بودن مرتبط با اضطراب در طول دوره شما موثر است.

• مهمترین روش‌های کاهش علائم یائسگی در زنان

سوالات رایج

در این قسمت به برخی از سوالات متداول شما که در مورد درمان خانگی دردهای قاعدگی پاسخ خواهیم داد.