درباره درمان التهاب روده کوچک بیشتر بدانید
اصطلاح بیماری التهابی روده (IBD)، گروهی از اختلالات را توصیف میکند که در آنها روده ملتهب میشود. این بیماری اغلب به عنوان یک بیماری خود ایمنی تصور میشود، اما تحقیقات نشان میدهد که این التهاب مزمن ممکن است به دلیل حمله سیستم ایمنی به بدن نباشد. در عوض، میتواند در نتیجه حمله سیستم ایمنی بدن به یک ویروس، باکتری یا نوعی غذای موجود در روده باشد که باعث التهاب منجر به آسیب روده میشود.
دو نوع عمده IBD کولیت اولسراتیو و بیماری کرون (پلیپ روده) است. کولیت اولسراتیو محدود به کلون یا روده بزرگ است. از طرف دیگر، بیماری کرون میتواند هر قسمت از دستگاه گوارش از دهان تا مقعد را درگیر کند. گرچه معمولاً قسمت آخر روده کوچک یا روده بزرگ یا هر دو را تحت تأثیر قرار میدهد. در صورت وجود التهاب شدید، بیماری، فعال شناخته شده و فرد دچار تشدید علائم میشود. وقتی التهاب کمتری وجود داشته باشد، فرد معمولاً بدون علائم است و گفته میشود که بیمار در حال بهبود است. برای درمان التهاب روده کوچک که از بیماریهای شایع دستگاه گوارش است، تا انتهای این مطلب داروپلاس با ما همراه باشید تا با انواع روشهای درمان دارویی و درمان خانگی درد ورم روده آشنا شوید.
در این مطلب می خوانیم
- علت ایجاد التهاب روده
- شایعترین علائم التهاب روده
- آیا التهاب روده درمان قطعی دارد؟
- روشهای کنترل و درمان التهاب روده
- انواع داروی ضد التهاب روده
- تغییر سبک زندگی و درمان خانگی التهاب روده
- بهترین تغذیه برای التهاب روده
- داروی گیاهی برای درمان بیماری کرون
- پاکسازی روده
- جراحی
- مدت درمان عفونت روده
- روش تشخیص بیماری التهاب روده
- سوالات رایج
علت ایجاد التهاب روده
علت دقیق بیماری التهابی روده ناشناخته مانده است. پیش از این، پزشکان به رژیم غذایی و استرس مشکوک بودند، اما اکنون میدانند که این عوامل ممکن است تشدیدکننده باشند اما دلیل اصلی بروز IBD نیستند. یکی از علتهای احتمالی التهاب روده، نقص در عملکرد سیستم ایمنی بدن است. وقتی سیستم ایمنی بدن شما تلاش میکند با ویروس یا باکتری مهاجم مقابله کند، یک واکنش ایمنی غیرطبیعی باعث میشود که سیستم ایمنی بدن به سلولهای دستگاه گوارش نیز حمله کند.
به نظر میرسد وراثت نیز در این امر نقش دارد که IBD در افرادی که اعضای خانوادهشان به این بیماری مبتلا هستند بیشتر دیده میشود. با این حال، بیشتر افراد مبتلا به IBD این سابقه خانوادگی را ندارند. سایر عوامل احتمالی بروز التهاب روده عبارت است از:
- سیگار کشیدن: سیگار کشیدن یکی از عوامل اصلی خطر ابتلا به بیماری کرون است. سیگار کشیدن باعث تشدید درد و سایر علائم مرتبط با بیماری کرون میشود.
- سن: IBD در هر سنی ممکن است اتفاق بیفتد، اما در بیشتر موارد، این بیماری قبل از 35 سالگی شروع میشود.
- فاکتورهای محیطی: بر اساس تحقیقات انجام شده، افرادی که در مناطق شهری و کشورهای صنعتی زندگی میکنند، به دلیل تمایل بیشتر به مصرف چربی و غذای فرآوری شده، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به IBD هستند. IBD همچنین در میان افرادی که در مناطق اقلیمی شمالی زندگی میکنند (که اغلب سرد است) شیوع بیشتری دارد.
- استرس: در زمان استرس، اندامهای داخلی به عنوان عوامل خارجی شناخته شده و مورد حمله سیستم عصبی بدن قرار میگیرند. در چنین شرایطی، زمانی که روده بزرگ تحت تأثیر این حمله قرار بگیرد، کولیت زخمی به وجود میآید.
- جنسیت: IBD، در مردان بالای 45 سال و دختران و زنان بالای 14 سال، شیوع بیشتری دارد.
شایعترین علائم التهاب روده
علائم شایع کولیت روده (IBD) بسته به محل و شدت التهاب متفاوت است، اما ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- اسهال: هنگامی رخ میدهد که قسمتهایی از روده آسیب دیده نتوانند آب را دوباره جذب کنند.
- زخمهای خونریزیدهنده: که ممکن است باعث نمایش خون در مدفوع شود.
- کم خونی: به دلیل از دست دادن خون
- تب
- درد معده، گرفتگی و نفخ به دلیل انسداد روده
- خستگی
- کاهش اشتها
- کاهش وزن و کم خونی: که میتواند باعث تاخیر در رشد جسمی کودکان شود.
- بروز زخمهای شانکر در دهان
- بروز زخم و شکاف در اطراف ناحیه تناسلی یا مقعد
IBD همچنین میتواند با مشکلات خارج از دستگاه گوارش همراه باشد، مانند:
- التهاب چشم
- اختلالات پوستی
- آرتروز
- کمر درد: یکی از علائم پنهان التهاب روده، کمر درد است؛ یک نوع آرتریت مرتبط با بیماری کرون به نام آرتریت محوری، باعث درد و خشکی پایین ستون فقرات میشود.
آیا التهاب روده درمان قطعی دارد؟
IBD یک بیماری مزمن است که معمولاً با داروی مناسب، تغییر سبک زندگی و … قابل کنترل میباشد. در حال حاضر هیچ درمان قطعی برای IBD وجود ندارد و هدف پزشکان، کاهش علائم، دستیابی و حفظ بهبودی، جلوگیری از عوارض بیشتر و عود بیماری و دستیابی به بهترین کیفیت زندگی خواهد بود.
روشهای کنترل و درمان التهاب روده
علائم بیماری فعال IBD برای زندگی چالش برانگیز است. عدم پیگیری و درمان التهاب روده میتواند منجر به تشدید علائم و خطرات جبران ناپذیر دیگر شود. در ادامه، راههای کنترل و درمان ورم روده و یبوست را به شما معرفی خواهیم کرد:
انواع داروی ضد التهاب روده
پزشکان ممکن است داروهای خاصی را برای درمان بیماری التهابی روده (IBD) تجویز کنند. این نوع درمان، با داروهای خفیفتر شروع میشوند و بعدها به درمانهای تهاجمیتر ختم خواهند شد. این داروها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- داروهای آمینوسالیسیلات (5-ASA)
- کورتیکواستروئیدها
- ایمونوسوپرسنتها (داروهای سرکوب کننده ایمنی)
- داروهای بیولوژیکی یا ضد TNF ها
تغییر سبک زندگی و درمان خانگی التهاب روده
برخی از عوامل در رژیم غذایی و سبک زندگی میتوانند علائم IBD را بدتر کنند. با این حال، ایجاد تغییرات مثبت در این عادتها میتواند به فرد کمک کند تا علائم خود را کنترل کند. رعایت موارد زیر که جزئی از سبک زندگی هر فرد است، به کنترل علائم IBD، کمک شایانی میکند.
- محدود کردن مصرف محصولات لبنی
- محدود کردن مصرف غذاهای پرچرب
- پرهیز از مصرف غذاهای پرادویه، کافئین و الکل
- محدود کردن مصرف غذاهای حاوی فیبر بالا، به ویژه اگر روده باریک مسدود شده باشد
- خوردن وعدههای غذایی کوچک و مکر، به جای چندین وعده غذایی بزرگ
- نوشیدن مقدار زیادی آب
- مدیریت استرس
- پرهیز از سیگار کشیدن
بهترین تغذیه برای التهاب روده
در بین تمام مواد غذایی مصرفی افراد برخی مواد غذایی برای کاهش یا پیشگیری التهاب روده مفید است. غذاهای ضدالتهاب روده که میتوانید از آنها استفاده کنید عبارتند از:
- سبزیجات: هویج، اسفناج، مارچوبه، سیب زمینی
- میوهها: سس سیب، کنسرو گلابی یا هلو، موز، خربزه، آووکادو
- غلات تصفیه شده: برنج سفید، نان و ماکارونی
- پروتئینها: کره بادام زمینی، ماهی آزاد، تخم مرغ پخته شده، مرغ ساده یا بوقلمون
داروی گیاهی برای درمان بیماری کرون
داروهای گیاهی، درمانهایی هستند که از طریق طب سنتی برای بیماری تجویز میشوند. در این داروها از گیاهان و میوههای طبیعی استفاده میشود بنابراین در عین دارا بودن حداقل عوارض، تاثیرگذاری فوقالعادهای نیز دارد.
درمانهای گیاهی برای بیماری کرون نیز وجود دارند که میتوانید از آنها نیز استفاده کنید. برخی داروهای گیاهی برای درمان بیمرای کرون عبارتند از: چای سبز، نارون لغزنده، گل ختمی، زردچوبه، کندر، زنجبیل، روغن ماهی، هویج، ویتامین D، آلوئه ورا، نعنا، میوههای تازه، مواد غذایی کم فیبر
پاکسازی روده
پاکسازی روده (Colon cleansing)، روشی برای تمیز کردن روده انسان است. یکی از روشهای پاکسازی روده، آب درمانی است که در آن آب از طریق لولهای به راست روده وارد شده و مدفوع چسبیده به دیواره روده و سایر مواد زائدی که موجب التهاب در روده میشود را خارج میکند.
به دلیل اینکه پاکسازی روده از این طریق، ممکن است موجب بروز عوارضی از جمله کم آبی بدن، ایجاد پارگی در راست روده، عفونت و تغییر در تعادل الکترولیتها شود، بهتر است تا جایی که ممکن است از مواد و روشهای طبیعی برای پاکسازی روده استفاده کنیم. روشهای پاکسازی روده و درمان خانگی درد روده به صورت طبیعی عبارتند از:
- نوشیدن 6 تا 8 لیوان آب ولرم در روز
- نوشیدن آب نمک به صورت ناشتا
- مصرف منظم آب میوه و اسموتی
- استفاده از نشاسته در رژیم غذایی روزانه
- افزودن پروبیوتیکهایی مانند سرکه سیب به رژیم غذایی
- دمنوشهای گیاهانی مانند پسیلیوم، آلوئه ورا، ریشه گل ختمی و نارون لغزنده
- استفاده از گیاهان ضدعفونیکننده مانند زنجبیل، سیر و فلفل
جراحی
گاهی اوقات جراحی برای مبتلایان به IBD ضروری میشود. برخی از جراحیهای IBD شامل موارد زیر است:
- استریکرپلاستی برای گشادتر شدن روده باریک
- بستن یا برداشتن فیستولها
- برداشتن قسمتهای آسیب دیده روده برای افراد مبتلا به بیماری کرون
- برداشتن کل روده بزرگ و راست روده (رکتوم)، برای موارد شدید UC
از کولونوسکوپی (که نوعی جراحی سرپایی است) نیز به طور معمول برای کنترل سرطان روده بزرگ استفاده میشود، زیرا مبتلایان به IBD در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به آن هستند.
مدت درمان عفونت روده
به طور معمول، آنتیبیوتیک برای عفونت روده تجویز شده که بیشتر عفونتهای روده را پس از چند روز از بین میبرد. اما باید توجه داشت که بیماریهای مربوط به التهاب روده علائم بسیاری دارد که برای برطرف شدن کامل علائم نیاز است که بیمار صبور باشد.
روش تشخیص بیماری التهاب روده
ابتدا در صورت دارا بودن علائم التهاب روده که بالاتر ذکر شد، میبایست به پزشک متخصص مراجعه کنید. متخصصان بیماری گوارشی میتوانند از آزمایشهای تشخیصی مناسب، برای تعیین علت دقیق علائم شما استفاده کنند. هیچ آزمایش قطعی واحدی برای تأیید IBD وجود ندارد، بنابراین این بیماری بر اساس ترکیبی از آزمایشات، از جمله آندوسکوپی، بیوپسی و آزمایشات تصویربرداری تشخیص داده میشود.
روشهای دیگر تشخیص بیماری التهاب روده عبارت است از:
- علائم فیزیکی: علائم فیزیکی التهاب روده از جمله التهاب چشم، زخمهای دهان، بثورات پوستی، تورم یا تحریک مفصل، خونریزی یا سایر علائم التهاب در مقعد و اطراف آن توسط پزشک بررسی میشود.
- آزمایش خون: کم خونی، مقادیر کم آهن، فولات، ویتامین D و ویتامین B12 که نشانه خونریزی داخلی و سوء تغذیه است بررسی میشود.
- آزمایش مدفوع: از آزمایش مدفوع برای رد عفونت یا ارزیابی شدت التهاب استفاده میشود. همچنین وجود خونی که ممکن است با چشم غیر مسلح قابل مشاهده نباشد، با این روش تشخیص داده میشود.
- روشهای آندوسکوپی: روشهای آندوسکوپی (مانند کولونوسکوپی، آندوسکوپی فوقانی، سیگموئیدوسکوپی و آندوسکوپی کپسول) کلید تشخیص IBD هستند زیرا آنها نمای واضح و دقیق دستگاه گوارش را ارائه میدهند.
- تستهای تصویربرداری: هنگامی که تستهای تصویربرداری همراه با آزمایشات آندوسکوپی مانند اشعه ایکس، سی تی اسکن و اسکن ام آر آی انجام میشود اطلاعات بیشتری در مورد دستگاه گوارش به پزشکان میدهد.
سوالات رایج
در ادامه به برخی سوالات درباره التهاب روده پاسخ خواهیم داد. با ما همراه باشید.
علت دقیق بروز التهاب روده در کودکان نیز همانند بزرگسالان، مشخص نیست. اما دانشمندان احتمال میدهند که ترکیبی از ناراحتیهای جسمی و روانی، دلیل اصلی ایجاد اینگونه اختلال در کودکان باشد. سایر عللی که به صورت احتمالی مطرح است شامل موارد زیر میباشد:
مشکلات مربوط به تبادل پیام بین مغز و رودهها
مشکلات حرکتی دستگاه گوارش
حساسیت شدید
ناراحتیهای روانی
گاستروانتریت (التهاب معده و روده) باکتریایی
افزایش رشد باکتریهای روده کوچک (SIBO)
ژنتیک
التهاب روده، میتواند منجر به بروز عوارض و خطرات تهدید کننده زندگی از جمله خونریزیهای بسیار شدید و… شود بنابراین سهل انگاری و عدم درمان به موقع میتواند خطرناک باشد.
بیماریها و اختلالات ناشی از التهاب روده شامل موارد زیر است:
خونریزی رودهای زیاد ناشی از زخمها
سوراخ شدن یا پارگی روده
باریک شدن ( تنگی) و انسداد روده
بروز فیستول، بیماری پری آنال و بیماری در بافت اطراف مقعد
کم آبی شدید بدن
بیماریهای کبدی
آسیب دیدن یا پوک شدن استخوانها
مگاکولون سمی، که یک اتساع شدید روده بزرگ است
افزایش خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ
التهاب در پوست، مفاصل و چشمها
تورم روده بزرگ
افزایش خطر لخته شدن خون در رگها و شریانها