تقویت سیستم ایمنی کودکان با ۶ راهکار عملی

یکی از دغدغه‌های والدین به خصوص در آغاز فصل سرما که ابتلای کودکان به بیماری‌هایی مانند سرماخوردگی افزایش می‌یابد، یافتن راهکارهایی ساده و مفید برای تقویت سیستم ایمنی بدن کودکان است. سیستم ایمنی بدن کودکان در بدو تولد کاملاً ناقص و بی‌تجربه است. مقابله‌ی بدن با مجموعه‌ای از میکروب‌ها و ویروس‌ها به تکامل سیستم ایمنی بدن منجر می‌شود.

البته نباید سیستم ایمنی بدن کودک را در طی این مسیر تنها گذاشت. پیروی از رژیم غذایی سالم، تحرک بدنی کافی و مصرف برخی از مکمل‌های غذایی می‌توانند به سیستم ایمنی بدن کودک یاری رسانند. در این مطلب داروخانه اینترنتی داروپلاس به بررسی روش‌ها و شیوه‌های تقویت سیستم ایمنی بدن کودک در حال رشد می‌پردازیم. تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.

علائم ضعف در سیستم ایمنی کودکان

کاهش توانایی سیستم ایمنی بدن کودک باعث ایجاد اختلالاتی در مکانیسم‌های دفاعی بدن او می‌شود و امکان ابتلا به بیماری‌های مختلف را افزایش می‌دهد. علائم ضعف در سیستم ایمنی بدن عبارتند از:

• ابتلای مکرر به سرماخوردگی
• ابتلای مداوم و طولانی مدت به گلو درد
• نیاز مداوم به مصرف آنتی بیوتیک‌ها
• احساس استرس یا نگرانی
• بروز حساسیت نسبت به برخی مواد غذایی
• ابتلا به برخی از انواع سر درد

برای تقویت سیستم ایمنی بدن کودکان چه باید کرد؟

به گفته سازمان بهداشت جهانی (WHO) کلیدی‌ترین روش تقویت سیستم ایمنی بدن کودک، سالم نگه داشتن آن با کمک انتخاب سبک زندگی سالم، مصرف غذاهای مقوی، خواب کافی و داشتن تحرک بدنی مناسب است. بر اساس نتایج تحقیقات صورت گرفته می‌توان گفت مصرف برخی از مکمل‌های غذایی، ویتامین‌ها و موادمعدنی نیز می‌توانند سیستم ایمنی بدن کودکان را بهبود بخشیده و مقاومت آن را در برابر بیماری‌ها افزایش دهند.

با این حال، توجه داشته باشید که ممکن است مصرف برخی از مکمل‌ها، با بعضی داروهای تجویز شده‌ برای کودکان تداخل داشته باشند یا برای بعضی از کودکان مناسب نباشند. بنابراین قبل از مصرف هر گونه مکمل غذایی با پزشک کودک خود مشورت نمایید.

بهترین داروی تقویت سیستم ایمنی بدن کودکان

کودکان برای حفظ سلامتی و رشد کافی به انواع مختلفی از ویتامین‌ها و موادمعدنی نیاز دارند. ممکن است همه‌ی مواد مورد نیاز بدن کودک دلبند شما از طریق موادغذایی تأمین نشود. یکی از راه حل‌های جلوگیری از کمبود ریزمغذی‌ها در بدن کودکان که می‌تواند عواقبی مانند سیستم ایمنی ضعیف و ابتلای مداوم او به انواع بیماری‌ها را به دنبال داشته باشد مصرف انواع مکمل‌های غذایی است.

توجه داشته باشید نیاز کودک به مصرف این داروها فقط توسط پزشک متخصص تعیین می‌شود. قبل از مصرف هر گونه مکمل غذایی با پزشک کودک خود مشورت نمایید.

شربت تقویت سیستم ایمنی بدن برای کودکان

بعضی از شربت‌هایی که به تقویت سیتسم ایمنی بدن کودک کمک می‌کنند عبارتند از:

شربت رویال ویت رها: شربت روبال ویت رها یکی از شربت‌های مهم در تقویت سیستم ایمنی بدن با طعم میوه‌های استوایی است که مصرف آن را برای کودکان جذاب می‌کند.

ترکیبات: ویتامینA،  ویتامینC، ویتامینD3، ویتامینE، خانواده‌ی ویتامین B، بیوتین، پانتوتنیک اسید، منیزیوم، روی، سلنیوم، کرومیوم، پتاسیم و بور

میزان مصرف:

•  کودکان ۲ تا ۳ سال ۲ میلی ‌لیتر در روز
• کودکان ۴ تا ۱۲ سال ۵ میلی ‌لیتر در روز

شربت ویتاتیمان: شربت ویتاتیمان به بهبود متابولییسم بدن کودکان و سیستم ایمنی آن‌ها  کمک کرده و با تأمین ویتامین‌ها و مواد معدنی مورد نیاز بدن کودکان، توان جسمی و ذهنی آن‌ها را افزایش می‌دهد.

ترکیبات: ویتامین های گروهB، ویتامینC، ویتامینE، ویتامنیD، کاروتن، آهن، روی، سلنیوم، منیزیوم، منگنز، مس، پتاسیوم، ید، مولیبدن و کروم

میزان مصرف:

• کودکان زیر ۵ سال یک قاشق چایی‌خوری، ۲ بار در روز
• کودکان بالای ۵ سال دو قاشق چایی‌خوری، ۲ بار در روز

شربت زینک سولفات ۱۰:  این شربت در کنار تقویت سیستم ایمنی بدن کودک به جریان رشد و نمو کودک نیز کمک می‌ کند و می‌تواند جلوی کم خونی ناشی از کم بود آهن را نیز بگیرد.

ترکیبات: روی

میزان مصرف: ۵ تا ۱۰ میلی‌لیتر یک بار در روز، ۱ تا  ۲ ساعت قبل از خواب

شربت دیفنس سانانیتوس دراسانوی: این شربت که حاوی مواد پروبیوتیک است به تقویت باکتری‌های مفید روده کمک می‌کند و باعث تقویت سیستم ایمنی بدن کودک می‌شود.

ترکیبات: فروکتوز، ویتامینC، ویتامین‌های گروهB، بیوتین، روی، اسرولا، گون، سرخارگل، قارچ گانودرما و لاکتوفرین

میزان مصرف: کودکان بالای ۳ سال روزی ۲ قاشق غذا‌خوری قبل از غذا

قرص تقویت سیستم ایمنی بدن کودکان

مصرف بعضی از قرص‌های مکمل می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی کودکان کمک کند. تعدادی از این شربت‌ها عبارتند از:

قرص کیندر دیفنس: این قرص یک مکمل گیاهی است که به تقویت سیستم ایمنی بدن کودکان و نوجوانان کمک می‌کند.

ترکیبات: عصاره‌ی گیاه آقطی سیاه، روی و ویتامین‌های C و  D3

میزان مصرف: کودکان بالای ۳ سال، روزی ۱ عدد همراه با غذا

قرص شاری کیدز: این قرص حاوی یکی از موثرترین فرمولاسیون‌ها جهت حفظ و ارتقای سیستم ایمنی بدن کودک می‌باشد و شامل طیف وسیعی از ویتامین‌ها و مواد معدنی است.

ترکیبات: ویتامین‌هایD3، C، A، E،K1، ویتامین‌های گروهB، کلسیم، آهن، منیزیم، مس، سلنیوم و روی

میزان مصرف:

• کودکان ۱ تا ۳ سال روزی ۱ عدد همراه با غذا
• کودکان ۴ تا ۸ سال روزی ۲ عدد همراه با غذا

قرص جوشان مولتی‌ویتامین جونیور هانسال: این قرص مولتی‌ویتامین مخصوص کودکان که حاوی ویتامین‌های ضروری برای رشد کودکان است تأثیر بسزایی در تقویت سیستم ایمنی بدن کودکان دارد.

ترکیبات: ویتامینA، ویتامینE، ویتامینC، ویتامینD3، ویتامینK1، ویتامین‌های گروه B  و بیوتین

میزان مصرف:

•  کودکان ۴ تا ۸ سال روزی ۱ عدد
• کودکان ۸ تا ۱۴ سال: روزی ۲ عدد

قرص مولتی ویتامین ول کید: این قرص در کنار انواع ویتامین‌ها و مواد معدنی حاوی امگا 3 نیز می‌باشد و می‌تواند به افزایش قدرت ایمنی بدن کودکان و حفظ سلامتی آن‌ها کمک کند. این قرص فاقد لاکتوز است و در تقویت حواس کودکان و ترمیم زخم‌ها نیز موثر می‌باشد.

ترکیبات: روغن دانه کتان، ویتامین A، ویتامینD، ویتامینE، ویتامینC، ویتامین‌های گروهB، منیزیم، روی، آهن، مس، منگنز، سلنیوم و کروم

میزان مصرف: کودکان ۴ تا ۱۲ ساله روزی ۱عدد همراه با غذا

داروی گیاهی برای تقویت سیستم ایمنی بدن کودکان

داروهای گیاهی دارای خواص درمانی متعدد و گوناگونی هستند. نعنا، پونه، آویشن، بابونه و سرخارگل از جمله داروهای گیاهی هستند که به تقویت سیستم ایمنی بدن کودک کمک می‌کنند. داروهای گیاهی نیز مانند داروهای شیمیایی در کنار خواص خود، عوارضی را نیز به دنبال دارند که این عوارض در کودکان بسیار شدیدتر خواهد بود. برای جلوگیری از ابتلای کودکان به عوارض این داروهای گیاهی، قبل از مصرف آن‌ها با پزشک کودک مشورت نمایید.

بهترین ویتامین ها برای سیستم ایمنی بدن کودکان

درکنار تمام موارد ذکر شده در بالا، استفاده از برخی ویتامین ها در تقویت کودکان نقش به سزایی دارند که معرفی آنها خواهیم پرداخت.

ویتامین  D: ویتامین D یک ماده‌‌‌ی مغذی محلول در چربی است که برای حفظ سلامت و عملکرد سیستم ایمنی بدن کودکان ضروری است. ویتامین دی با افزایش اثر بخشی پاتوژن‌ها به تقویت سیستم ایمنی بدن کودک کمک می‌کند. کاهش سطح ویتامین d در بدن کودک می‌تواند منجر به بروز بیماری‌هایی مانند عفونت دستگاه تنفسی، آنفلوانزا و آسم آلرژیک گردد.

ویتامین C: یکی دیگر از ویتامین‌هایی که به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند ویتامین C است. این ویتامین به عنوان یک آنتی‌اکسیدان قوی، نقش مهمی در حفاظت از بدن در برابر بیماری‌های عفونی دارد. ویتامین سی  با پشتیبانی از عملکرد سلول‌های ایمنی مختلف توان آن‌ها را در مبارزه با عفونت‌ها، به خصوص عفونت‌های دستگاه تنفسی، افزایش می‌دهد. همچنین با جایگزینی سلول‌های قدیمی با سلول‌های جدید توان سیستم ایمنی را افزایش می‌دهد. ویتامین C با رادیکال‌های آزاد شده بر اثر استرس نیز مبارزه می‌کند و اجازه‌ی اثرگذاری آن‌ها را بر روی سیستم ایمنی بدن کودک نمی‌دهد.

ویتامین B کمپلکس: ویتامین‌های گروهB ، از جمله B12 و B6، برای پاسخ ایمنی سالم بدن نسبت به میکروب‌ها مهم هستند. این ویتامین به بدن کودک کمک می‌کند تا سلول‌هایی را که برای فعالیت دستگاه ایمنی بدن مهم و لازم هستند تولید کنند.

ویتامین‌های A و  E: ویتامین های A و E نیز با خواص آنتی‌اکسیدانی خود به تقویت سیستم ایمنی بدن کودکان کمک می‌کنند.

بیشتر بخوانید : روش های افزایش وزن در کودکان

• بررسی خواص ویتامین C و نقش اصلی آن در بدن

پیشنهاد داروپلاس کدام مکمل تقویتی است؟

از میان داروهای گوناگون تقویتی سیستم ایمنی کودکان، مصرف دو مکمل تقویتی زیر توسط پین دارو پیشنهاد می‌شود:

شربت پروپولیس پلاس ساپلاس مدز

شربت پروپولیس پلاس ساپلاس مدز که حاوی عصاره‌های گیاهی متنوعی است، در کنار تقویت سیستم ایمنی بدن به بهبود التهابات تنفسی و رفع سرفه نیز کمک می‌کند. طعم دلپذیر این شربت که در اثر عسل و عصاره‌های گیاهی موجود در آن ایجاد شده مصرف این دارو را برای کودکان خوشایند کرده است.

ترکیبات: عسل، سرخارگل یا اکیناسه، مریم گلی، گل ماهور، کاج جنگلی، آویشن باغی، خرگوشک، اقطی سیاه، پامچال، بارهنگ و ختمی دارویی.

میزان مصرف:

• کودکان ۶ تا ۸ سال ۵.۲ میلی‌لیتر ۳ بار در روز
• کودکان ۸ تا ۱۴ سال ۵ میلی‌لیتر ۳ بار در روز
• کودکان ۱۴ سال به بالا ۱۰ میلی‌لیتر ۳ بار در روز

گیاه اکیناسه یا سرخارگل: این گیاه در کنار تقویت سیتسم ایمنی بدن دارای خواص آنتی‌باکتریال، آنتی‌ویروس، ضد‌التهاب و ضد‌عفونی کننده است و در درمان آنفولانزا، برونشیت، سرماخوردگی، عفونت های ادراری، التهاب حلق ودهان و تب موثر می‌باشد.

ترکیبات: عصاره‌ی گیاه اکیناسه

میزان مصرف: ۱ قاشق غذاخوری ۳ بار در روز

توجه داشته باشید مصرف این دارو ممکن است باعث ایجاد واکنش‌های آلرژِیک در کودکان زیر ۱۲ سال گردد.

دیگر راه‌های تقویت سیستم ایمنی کودکان

رعایت برخی نکات که به ظاهر ساده و پیش‌پا‌ افتاده هستند می‌توانند تا حد زیادی به تقویت سیستم ایمنی بدن کودک کمک کرده و جلوی ابتلای کودکان به بیماری‌های مختلف را بگیرند. نکاتی مانند رعایت رژِیم غذایی سالم و سبک زندگی مناسب که در ادامه به توضیح آنها خواهیم پرداخت.

استفاده از شیر مادر

تغذیه با شیر مادر به خصوص در ماه‌های نخست تولد می‌تواند در افزایش قدرت سیستم ایمنی بدن نقش مهمی داشته باشد. شیر مادر حاوی آنتی‌بادی‌های تقویت کننده‌ی ایمنی و گلبول‌های سفید خون است. این محافظان از کودک در برابر عفونت گوش، آلرژی، اسهال، ذات‌الریه، مننژیت، عفونت ادراری و سندرم مرگ ناگهانی نوزاد (SIDS) مراقبت می‌کنند.

بر اساس نتایج مطالعات صورت گرفته شیر مادر قدرت مغز کودک را افزایش داده و از او در برابر دیابت وابسته به انسولین، بیماری کرون، کولیت و برخی از انواع سرطان در مراحل بعدی زندگی محافظت می‌کند. به ویژه آغوز یا “پیش شیر” که در اولین روزهای پس از تولد در پستان‌های مادر جریان دارد سرشار از آنتی‌بادی است. بنابراین حتی اگر امکان تغذیه‌ی کامل با شیر مادر وجود ندارد، بهتر است در روزهای ابتدایی تولد نوزاد به او شیر مادرش داده شود.

لزوم خواب کافی برای کودکان

کمبود خواب در کودکان می‌تواند باعث وارد شدن آسیب به سلول‌هایی شود که در خدمت سیستم ایمنی بدن قرار دارند، به این ترتیب کودکان توان مبارزه با عفونت را از دست داده و مستعد بیماری می‌شوند. در طول خواب، سیستم ایمنی بدن سیتوکین‌ها را آزاد می‌کند و باعث تقویت آنتی‌بادی‌ها می‌شود. خواب کافی پاسخ ایمنی سازگار با آنتی‌ژن‌های مهاجم را نیز افزایش می‌دهد.

میزان خواب مورد نیاز کودکان به سن آن‌ها بستگی دارد. به عنوان یک قاعده‌ی کلی نوزادان تا ۱۸ ساعت، کودکان نوپا تا ۱۳ ساعت و کودکان ۳ تا ۱۲ ساله به ۱۲ ساعت خواب در شبانه روز نیاز دارند.

استفاده از رژیم غذایی سالم

آشنایی با مواد غذایی سالم که می‌توانند به تقویت سیستم ایمنی بدن کودک کمک کنند می‌تواند ما را در تنظیم یک برنامه‌ی غذایی مناسب راهنمایی کند. هیچ ماده‌ی غذایی جادویی وجود ندارد که به تنهایی برای کودکان کافی باشد و بتواند مانع بروز بیماری در کودکان شود. در واقع یک رژیم غذایی سالم، شامل انواع میوه، سبزی‌جات، گوشت، ماهی، حبوبات و سبوس می‌باشد.

برای کودکان مصرف پنج وعده میوه و سبزیجات در روز توصیه می‌شود. هر وعده شامل حدود دو قاشق غذاخوری برای کودکان نوپا و یک فنجان برای کودکان بزرگ‌تر است. از آنجا که هر کدام از میوه‌ها و سبز‌جات حاوی ویتامین و مواد معدنی گوناگونی هستند بهتر است وعده‌های غذایی کودکان شامل میوه‌ها و سبزیجات متنوعی باشد.

این عناصر غذایی گیاهی می‌توانند تولید گلبول‌های سفید خون را برای مقابله با عفونت‌ها افزایش دهند، باعث بالا رفتن سطح آنتی‌بادی در بدن شوند و به مسدود کردن سلول‌های بیمار در بدن کمک کنند. مصرف اسیدهای چرب نیز فواید زیادی برای سلامتی بدن دارند. برخی مطالعات نشان داده‌اند که امگا ۳ برای مقابله با عفونت در کودکان مفید است.

ماهی‌های روغنی مانند ماهی آزاد، ماهی خال خالی، شاه ماهی و ماهی تن تازه و روغن‌های گیاهی مانند گردو، فندق و دانه‌های کتان منابع اصلی امگا۳  هستند.

بیشتر بخوانید :‌ افزایش اشتهای کودکان

کاهش استرس و افزایش وزن در کودک

کودکان کم‌تحرک دچار مشکلات عدیده‌ای در سلامتی می‌شوند. یکی از بزرگ‌ترین مشکلات کودکانی که ورزش و تحرک کافی ندارند ابتلا به چاقی و اضافه وزن است. فعالیت بدنی منظم تأثیر مفیدی بر سیسیتم ایمنی بدن کودکان دارد. ورزش با شدت متوسط می‌تواند مانع بروز بسیاری از مشکلات سلامتی و بیماری‌های مختلف در کودکان شود.

 ورزش کردن باعث افزایش تعداد سلول‌های کشنده طبیعی (NKC) می‌شود، این سلول‌ها زير مجموعه‌اي از لنفوسيت‌ها هستند كه به صورت فعال در طحال و خون محيطي يافت مي‌شوند و اولین خط دفاعی بدن هستند. همچنین میتوانید در این مطلب از مهمترین اقدامات والدین برای افزایش اشتهای کودکان بیشتر بخوانید.

رعایت بهداشت کودک

با رعایت نکات بهداشتی می‌توان تا حد زیادی جلوی ابتلای کودکان به بیماری‌های مختلف را گرفت. یکی از مهم‌ترین نکات در حفظ سلامتی کودکان شست‌و‌شوی دستان آن‌هاست. اطمینان حاصل کنید که کودکان قبل از غذا خوردن، بعد از دستشویی رفتن، بعد از بازگشت به منزل، بعد از لمس حیوانات و دمیدن بینی دستان خود را بشویند.

توصیه می‌شود همواره دستمال مرطوب و ژل‌های ضد عفونی کننده‌ی دست کودکان را بیرون از منزل همراه خود داشته باشید، تا در صورت در دسترس نبودن آب و صابون از آن‌ها برای ضد عفونی کردن دست کودکان استفاده کنید. شستن دست‌ها با آب و صابون ساده، به راحتی می‌تواند تعداد کودکانی را که به بیماری اسهال دچار می‌شوند تا ۴۰٪ کاهش دهد. والدین توجه داشته باشند که اسهال یکی از بیماریهای مهم در سنین کودکی است که ممکن است خطرات زیادی برای کودک در پی داشته باشد و والدین باید نسبت به درمان اسهال کودکان اقدام کنند و بروز عوارض آن در بدن کودک پیشگیری کنند.