درباره تقویت سیستم ایمنی بدن سالمندان بیشتر بدانید

در این مطلب قرار است به معرفی روش‌های تقویت سیستم ایمنی بدن سالمندان بپردازیم. این حقیقت غیرقابل کتمان است که با افزایش سن، توان سیستم ایمنی بدن انسان کاهش یافته و نمی‌تواند مانند سال‌های جوانی به مبارزه با عوامل بیماری‌زا بپردازد. سالمندان دچار ضعف جسمی و فیزیولوژیکی می‌شوند و همین امر توان پاسخ گویی بدنشان به عفونت‌ها و کنترل بیماری‌ها را دشوار می‌سازد.

اما در همین سنین هم با پیگیری یک سبک زندگی سالم و مصرف مواد غذایی لازم و مکمل‌های غذایی مناسب می‌توان تا حد زیادی سیستم ایمنی بدن سالمندان را تقویت کرد و آنها را آماده ساخت تا با عوامل بیماری‌زا مبارزه کنند. در ادامه این مقاله داروپلاس درباره روشهای تقویت سیستم ایمنی سالمندان بیشتر برای شما میگوییم با ما همراه باشید.

ضعف سیستم ایمنی در سالمندان چطور مشخص می‌شود؟

تقویت سیستم ایمنی بدن سالمندان نقش مهمی در کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های گوناگون دارد. تشخیص ابتلا به ضعف سیستم ایمنی بدن به راحتی با یک آزمایش خون ساده صورت می گیرد. در این آزمایش میزان آنتی‌بادی بدن مورد اندازه گیری قرار می‌گیرد.

 با این حال با بررسی بعضی نشانه ها نیز می‌توان به پایین بودن سطح ایمنی بدن پی برد.

این نشانه‌ها عبارتند از:

ابتلای مکرر به انواع عفونت‌ها: یکی از مهم‌ترین نشانه‌های ضعف سیستم ایمنی بدن نیاز به مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها، بیش از دو دوره در سال است.

فرد مبتلا به سیستم ایمنی ضعیف به احتمال زیاد بیشتر از سایر افراد به عفونت مبتلا می‌شود عفونت‌هایی که افراد با سیستم ایمنی ضعیف اغلب مبتلا می‌شوند عبارتند از:

• ذات‌الریه
• مننژیت
• برونشیت
• عفونت‌های پوستی

احساس خستگی دائم: ابتلا به ضعف سیستم ایمنی باعث کاهش سطح انرژی در بدن می‌شود. در این افراد بدن مدام در تلاش است انرژی خود را برای تأمین سوخت سیستم ایمنی حفظ کند تا بتواند با میکروب‌ها مبارزه کند.

وجود مشکلات گوارشی: ابتلای مداوم به اسهال یا یبوست می‌تواند زنگ خطری برای ابتلا به ضعف سیستم ایمنی بدن باشد.

از آن‌جا که نزدیک به 70 درصد سیستم ایمنی بدن در دستگاه گوارش قرار دارد، اولین دستگاهی که با کاهش ایمنی بدن دچار اختلال می‌شود بخش گوارشی بدن است.

 باکتری‌ها و میکروارگانیسم‌های مفیدی که در دستگاه گوارش زندگی می‌کنند از روده در برابر عفونت دفاع کرده و از سیستم ایمنی بدن پشتیبانی می‌کنند.

تعدادی دیگر از نشانه‌های ابتلا به ضعف سیستم ایمنی بدن عبارتند از:

• ابتلای دائم به سرماخوردگی
• اختلالات خود ایمنی
• التهاب اندام‌های داخلی
• اختلالات خونی
• روند کند بهبودی زخم‌ها

راه‌های تقویت سیستم ایمنی بدن سالمندان

ابتلای دائم سالمندان به انواع عفونت‌ها و بیماری‌ها ریشه در ضعف سیستم ایمنی بدن این افراد دارد. تنها راه مصون ماندن این افراد از بیماری‌های مختلف تقویت سیستم ایمنی بدن این افراد است.

 با ایجاد بعضی تغییرات در سبک زندگی و مصرف بعضی مواد غذایی یا مکمل‌های دارویی می‌توان تا حدود زیادی به تقویت سیستم ایمنی بدن سالمندان کمک کرد.

بیشتر بخوانید

• کدام داروها برای تقویت سیستم ایمنی بدن استفاده می شوند
• تقویت سیستم ایمنی بدن با راهکار سریع و بدون عوارض جانبی
• 6 راهکار کاربردی برای تقویت سیستم ایمنی بدن کودکان
• کدام معجون‌ها به تقویت سیستم ایمنی بدن شما کمک می‌کنند؟
• معرفی 5 مکمل دارویی برای تقویت سیستم ایمنی بدن

واکسن آنفولانزا

سالمندان یکی از گروه‌هایی هستند که بیش از بقیه در معرض خطر ابتلا به عوارض جدی ناشی از آنفولانزا قرار دارند. واکسیناسیون سالانه آنفلوانزا می‌تواند 40 تا 60 درصد خطر ابتلا به عفونت را کاهش دهد. اثرگذاری واکسن آنفولانزا ممکن است تا دوهفته طول بکشد. این واکسن با تحریک سیستم ایمنی بدن برای ایجاد آنتی بادی‌ها، به محافظت از بدن در برابر عفونت کمک می‌کند.

واکسن آنفلوانزا در هر فصل با توجه به نوع ویروسی که شیوع پیدا میکند به روز می‌شود. همچنین ایمنی به دست آمده از دریافت واکسن آنفولانزا بعد از یک سال کاهش می‌یابد.

 بنابراین برای اطمینان از محافظت کافی از بدن در برابر ویروس آنفولانزا لازم است واکسیناسون به صورت سالانه صورت گیرد. واکسن آنفلوانزا انواع مختلفی دارد. برخی از واکسن‌ها در دسترس افراد مختلف از هر گروه سنی قرار دارند.

دو واکسن Fluzone و Fluad مخصوص سالمندان است. این واکسن ها نسبت به واکسیناسیون با دوز استاندارد، سیستم ایمنی قوی‌تری را به وجود خواهند آورد.

مصرف مکمل‌های مولتی ویتامین

با افزایش سن عوامل زیادی مانع دریافت ویتامین‌ها و مواد معدنی مورد نیاز بدن از طریق رژیم غذایی می‌شوند. معمولاً افراد سالمند توان و حوصله‌ی کم‌تری برای آشپزی دارند. ایجاد تغییر در دندان‌ها و ابتلا به بیماری‌های لثه نیز می‌تواند مصرف برخی مواد غذایی را دشوار کند.

علاوه بر این، افزایش سن می‌تواند توانایی بدن در جذب بعضی مواد مغذی ضروری موجود در یک رژیم غذایی متعادل را کاهش دهد. مصرف مولتی ویتامین‌ها و مکمل‌ها راهی عالی برای اطمینان از تأمین نیازهای غذایی بدن سالمندان هستند.

این مکمل‌ها حاوی ترکیبی از ویتامین‌های زیر هستند که اکثر سالمندان آن‌ها را به اندازه کافی دریافت نمی‌کنند و قبل از مصرف مولتی ویتامین یا هر مکمل غذایی دیگر با پزشک خود مشورت کنید.

• ویتامین  E
• ویتامین  K
• ویتامین  A
• کلسیم
• ویتامین  D
• اسید فولیک
• پتاسیم

شربت پروپولیس پلاس

شربت پروپولیس پلاس یک داروی کاملاً طبیعی و شامل عصاره‌ی تعدادی ازگیاهان دارویی است که مصرف آن برای تقویت سیستم ایمنی بدن توصیه می‌شود. از دیگر فواید مصرف شربت پروپولیس پلاس می‌توان به بهبود التهاب دستگاه تنفسی و سرماخوردگی اشاره کرد.

ماده‌ی اصلی تشکیل دهنده‌ی این شربت، پروپولیس نام دارد. این ماده در کنارعسل توسط زنبورها تولید می‌شود. پروپولیس ماده‌ای قهوه‌ای رنگ و چسبناک است که به عنوان روکش برای کندو مورد استفاده قرار می‌گیرد.

این ماده سرشار از خواص ضد عفونی کننده، ضد التهاب، آنتی‌اکسیدان و تنظیم کننده سیستم ایمنی بدن است و کاربردهای بی‌شماری در درمان بیماری‌های مختلف دارد.

سایر ترکیبات این شربت عبارتند از:

• اکیناسه
• مریم گلی
• آویشن
• گل ماهور
• آقطی سیاه
• کاج جنگلی
• پامچال
• بارهنگ
• گل ختمی
• انیسون ستاره‌ای
• عسل

کپسول ساپلاس مدز

یکی از مهم‌ترین فواید مصرف کپسول ساپلاس مدز تقویت سیستم ایمنی بدن و کاهش عوارض افزایش سن در سالمندان می‌باشد. مصرف این مکمل می‌تواند نقش مهمی در تأمین ویتامین‌ها و مواد معدنی مورد نیاز بدن داشته باشد.

 کپسول ساپلاس مدز حاوی مواد معدنی و ویتامین‌های زیر می‌باشد:

• ویتامین  A
• ویتامین های گروه   B
• ویتامین   C
• ویتامینD
• ویتامین    E
• ویتامین K
• منیزم
• کروم
• آهن
• ید
• مس
• منگنز

یکی از امتیازات مصرف مکمل‌های حاوی ویتامین‌ها و مواد معدنی گوناگون مانند کپسول ساپلاس مدز مصرف هم زمان این مواد است. در بسیاری از موارد جذب شدن یا کارایی این ویتامین ها یا مواد معدنی به وجود بعضی ویتامین ها یا مواد معدنی دیگر در بدن وابسته است.

 مصرف هم زمان و متناسب این مواد اثر قابل توجهی بر میزان جذب و عملکرد آن‌ها در بدن دارد.

کپسول مولتی ویتامین مینرال

بدن انسان برای حفظ سلامتی خود نیازمند انواع ویتامین‌ها و املاح معدنی مختلف است. مکمل‌های مولتی ویتامین مینرال حاوی تعدادی از ضروی‌ترین مواد مورد نیاز بدن برای تقویت سیستم ایمنی به خصوص در سالمندان می‌باشند.

هر چند بهترین راه تأمین ویتامین‌ها و مواد معدنی مورد نیاز بدن داشتن رژیم غذایی مناسب و کامل است با این حال بسیاری از افراد به دلایل مختلف نمی‌توانند این ریز مغذی‌ها را به اندازه‌ی مورد نیاز بدن از طریق مواد غذایی مورد استفاده تأمین کنند.

در این موارد برای جلوگیری از بروز انواع بیماری‌های جسمی و روحی مصرف مولتی ویتامین مینرال توصیه می‌شود.

این مکمل غذایی شامل مواد زیر می باشد:

• ویتامین  A      
• ویتامین  D3    
• ویتامین  C      
• ویتامین  B1    
• ویتامین  B2    
• ویتامین  B6    
• ویتامین  B12   
• ویتامین  E       
• نیکوتامینید      
• فولیک اسید     
• آهن      
• کلسیم    
• مس      
• منگنر

عصاره اکیناسه

کم کاری و ضعف در سیستم ایمنی بدن می‌تواند باعث ابتلا به بیماری‌های مختلف در سالمندان شود. مکمل عصاره اکیناسه (سرخارگل) یکی از مکمل‌های تقویت کننده سیستم ایمنی بدن است. اکیناسه حاوی انواع ترکیباتی است که خواص آنتی‌اکسیدانی دارند و به افزایش گلبول‌های سفید خون و فعال کردن لفوسیت‌ها کمک می‌کنند.

این گیاه توانایی مبارزه با عفونت‌های ویروسی و کمک به تسریع فرایند  بهبود بیماری را نیز دارد و می‌تواند خطر ابتلا به سرماخوردگی و مدت زمان بیماری را کاهش دهد.

استراحت و خواب کافی

بی‌خوابی یک اختلال شایع در میان سالمندان است. خواب ناکافی ممکن است مانع توانایی سیستم ایمنی بدن سالمندان در پاسخ به عفونت و التهاب شود. علاوه بر این، اختلالات خواب با بسیاری از بیماری‌ها مانند دیابت نوع 2، بیماری‌های قلبی، چاقی و افسردگی در ارتباط هستند.

خواب به بدن انسان این فرصت را می‌دهد که دوباره احیا شود. این زمان استراحت و بهبودی هنگامی که بدن ما پیر می‌شود و بیشتر مستعد خستگی است اهمیت بیشتری پیدا می‌کند، زیرا خواب کافی به بهبود عملکرد مغز، تمرکز، حافظه و افزایش قدرت سیستم ایمنی بدن کمک می کند.

ورزش و فعالیت در خانه 

فعالیت بدنی منظم می‌تواند از تقویت سیستم ایمنی بدن سالمندان حمایت کند. ورزش کردن و تحرک بدنی باعث افزایش سرعت گردش آنتی‌بادی‌ها و گلبول‌های سفید بدن می‌شوند. انجام فعالیت‌های بدنی می‌توانند باعث کاهش ترشح هورمون‌های استرس شوند، این هورمون‌ها احتمال ابتلا به بیماری را افزایش می‌دهند.

بر اساس نتایج تحقیقات صورت گرفته ورزش می‌تواند به صورت مستقیم در مبارزه‌ی بدن با ویروس‌ها نیز موثر باشد. بر اساس این گزارش که در مجله‌ی پزشکی ورزشی بریتانیا منتشر شده است افرادی که دارای تحرک کافی نیستند دو برابر کسانی که حداقل پنج روز را در هفته ورزش می‌کنند به سرماخوردگی مبتلا می‌شوند و در صورت ابتلا نیز علائم شدیدتری را تجربه می‌کنند.

درست است که با افزایش سن انجام فعالت‌های بدنی دشوارتر می‌شوند، اما نباید به بدن اجازه‌ی توقف داد. انجام بعضی تمرین‌های ورزشی سبک مانند پیاده‌روی، دوچرخه‌سواری و یوگا به مدت 30 دقیقه در روز می‌تواند کمک زیادی در حفظ سلامت بدن داشته باشد.

تاثیر ورزش بر سلامت و تقویت سیستم ایمنی

شستن دست ها و رعایت بهداشت سالمندان

شستن دست‌ها می‌تواند با از بین بردن میکروب‌ها مانع انتقال بیماری از فردی به فرد دیگر شود. قبل از شستن دست با آب، لازم است دست‌ها حداقل 20 ثانیه با صابون شست و شو داده شوند. در صورت عدم دسترسی به آب و صابون می‌توان از مواد ضد عفونی کننده‌ی تهیه شده بر پایه‌ی الکل استفاده کرد.

شستن دست‌ها در این موارد توصیه می‌شوند:

• قبل از تهیه‌ی غذا
• قبل از غذا خوردن
• بعد از استفاده از توالت
• قبل و بعد از مراقبت از فردی که بیمار است
• بعد از تمیز کردن بینی
• بعد از سرفه و عطسه
• بعد از تعویض پوشک
• قبل و بعد از درمان بریدگی یا زخم
• تعویض پوشک

ترک سیگار

برای بهبود عملکرد سیستم ایمنی بدن سالمندان، بهتر است هر چه زودتر مصرف سیگار کنار گذاشته شود. برای این کار می‌توان از وسایل کمکی مانند آدامس نیکوتین استفاده کرد. همچنین با مشورت پزشک می‌توان از داروهایی که باعث کاهش ولع مصرف سیگار می شوند استفاده کرد.

کشیدن سیگار اثرات منفی بیشماری را بر روی سیتم ایمنی بدن افراد، به خصوص در سالمندان، به دنبال دارد. مصرف سیگار آنتی ‌اکسیدان‌های موجود در خون را از بین می‌برد، پاسخ‌های خود ایمنی را افزایش می‌دهد و آنتی‌بادی‌هایی را که در حالت آماده باش برای مبارزه با عفونت‌ها هستند کاهش می‌دهد.

سیگار کشیدن می‌تواند خطر ابتلا به بسیاری از بیماری‌ها را افزایش دهد. تعدادی از این بیماری‌ها عبارتند از:

• التهاب ریه
• ذات الریه
• برونشیت
• آنفولانزا
• بیماری های قلبی
• پوکی استخوان
• دیابت نوع 2
• سرطان

چند ماده‌غذایی برای تقویت سیستم ایمنی بدن سالمندان

داشتن یک سیستم ایمنی سالم و قوی در سالمندان، بدون همراهی یک رژیم‌غذایی سالم و مناسب به دست نمی‌آید. یک رژیم‌غذایی مناسب و غنی از انواع ویتامین‌ها و موادمعدنی خاص می‌تواند به مبارزه‌ی بدن با عفونت و بیماری‌ها کمک کند.

 این مواد مغذی همچنین می‌توانند به کاهش طول و شدت سرماخوردگی کمک کنند و آسیب‌های ناشی از پیشرفت عفونت‌های تنفسی، آرتریت روماتوئید و شرایط مربوط به آسیب بینایی را کاهش دهند.

برای داشتن یک رژیم‌غذایی، مناسب افراد سالمند، مصرف موارد زیر توصیه می‌شود:

پروتئین: غذاهای دریایی، گوشت بدون چربی، مرغ، تخم مرغ، لوبیا و نخود فرنگی

ویتامین A : سیب‌زمینی شیرین، هویج، کلم بروکلی و اسفناج

ویتامین C : مرکبات، توت فرنگی و غلات خاص

ویتامینE : بادام ، فندق، کره بادام زمینی

روی: گوشت بدون چربی، مرغ، شیر، غلات سبوس‌دار و لوبیا

میوه و سبزیجات

از بین تمام موادغذایی که به بهبود سیستم ایمنی بدن سالمندان کمک می‌کنند، رنگین کمانی از میوه‌ها و سبزیجات از همه مفیدتر خواهند بود. این مواد حاوی مقادیر زیادی ویتامین C، آنتی‌اکسیدان و ضدالتهاب هستند، که تورم را کاهش داده و به ترمیم سلول‌های آسیب دیده کمک می‌کنند.

دقت کنید رژیم‌غذایی سالمندان حتماً شامل مواد غذایی زیر باشد:

• زغال اخته
• کلم بروکلی
• آووکادو
• کلم پیچ
• توت
• مرکبات
• سیب
• کاهو برگ دار
• اسفناج
• فلفل دلمه ای
• بادام ها
• چغندر

بهترین معجون تقویتی برای سالمندان

مصرف برخی از معجون‌ها نیز کمک موثری به تقویت سیستم ایمنی بدن سالمندان می‌کند. در ادامه به معرفی تعدادی از این معجون‌ها می‌پردازیم.

معجون سیر و عسل

این معجون بسیار مقوی بوده و به تقویت سیستم ایمنی بدن سالمندان کمک زیادی می‌کند. همچنین برای درمان بیماری‌های فشار خون، کاهش کلسترول و درمان بیماری‌های قلبی نیز می‌توان از این معجون کمک گرفت.

معجون عسل، زنجبیل و لیمو

این معجون حاوی مقادیر زیادی ویتامین C و آنتی‌اکسیدان طبیعی می‌باشد. همچنین دارای خواص التیام‌بخش برای کاهش التهاب و بهبود بیماری‌های مانند آنفولانزا و سرماخوردگی است.

معجون عسل، زنجبیل و شیرین‌بیان

این معجون دارای خواص ضد التهابی، ضدمیکروبی و آنتی‌اکسیدانی است که باعث تقویت سیستم ایمنی بدن می‌شود.

مصرف ادویه‌های مخصوص

مصرف ادویه‌جات به جز طعم و عطر خوشایندی که به غذاها می‌دهند، می‌توانند در مقابله با بیماری‌ها و مبارزه با عفونت در بدن سالمندان نیز مفید باشند.

به عنوان مثال، زردچوبه و زنجبیل می‌توانند با ترمیم سلول‌های آسیب دیده و افزایش توانایی‌های ذهنی افراد سالمند به بدن کمک کنند.

پونه کوهی به مقاومت طبیعی بدن کمک می‌کند و دارچین سرشار از آنتی‌اکسیدان است و می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی کمک کند.

مصرف مایعات بیشتر

با افزایش سن، ممکن است برخی از سالمندان کم‌تر احساس تشنگی را تجربه کنند، اما آبرسانی کافی نقش موثری در تقویت عملکرد سیستم ایمنی بدن سالمندان دارد.

نوشیدن آب به میزان مورد نیاز بدن به جذب مواد غذایی و معدنی کافی کمک می‌کند. وجود آب کافی در بدن برای داشتن خواب مناسب، سهولت در فرایند هضم غذا و همچنین دفع مواد زائد از بدن مورد نیاز است.

متخصصان نوشیدن حداقل هشت لیوان آب در طول روز را برای مرطوب نگه داشتن غشاهای مخاطی و کاهش احتمال ابتلا به آنفولانزا یا سرماخوردگی توصیه می‌کنند.

نوشیدن چای‌های گیاهی، شیر کم چرب، چای یا قهوه بدون کافئین، انواع سوپ، آش و آبگوشت، بهترین منابع برای تأمین مایعات روزانه سالمندان هستند.