مهمترین اقدامات والدین برای افزایش اشتهای کودکان

برخی والدین همیشه از اشتهای کم و بدغذا بودن فرزند خود شکایت می‌کنند. کودک بی‌اشتها، به احتمال زیاد به دلیل عدم دریافت مواد مغذی کافی، دچار کمبود وزن و اختلال در رشد می‌شود و والدین همواره به دنبال یافتن راهی برای افزایش اشتهای کودکان هستند. در برخی موراد، نگرانی والدین از کاهش رشد فرزاندانشان سبب بروز رفتارهایی از جمله غذا دادن اجباری به کودک و یا عصبانی شدن از بدغذایی کودک می‌شوند؛ خبر بد اینکه این رفتارها، نه تنها هیچ کمکی به بهتر غذا خوردن کودک و بهبود رشد او نخواهد کرد بلکه موجب لجبازی و تاثیر منفی بر تغذیه مناسب کودک نیز خواهد شد.

اشتهای کم کودکان دلایل گوناگونی دارد. شناخت این دلایل در کمک به رفع بی‌اشتهایی و افزایش تمایل کودک به غذا، ضروری است. با این مطلب داروخانه اینترنتی داروپلاس همراه باشید تا شما را دلایل عمده بی‌اشتهایی کودکان و روش های مختلف افزایش اشتهای کودکان آشنا کنیم.

دلایل بی‌اشتهایی کودکان

بی‌اشتهایی، نوعی اختلال در خوردن است که با مصرف بسیار کم غذا و یا فعالیت بدنی بیش از حد، مشخص می‌شود. بی‌اشتهایی می‌تواند منجر به بروز علائم خفیف تا شدید، مانند لاغری کودکان، کم وزنی، توقف رشد، تحلیل استخوان، آسیب به اندام‌های اصلی مانند قلب و حتی مرگ شود.

بنابراین بسیار مهم است که با دانستن دلایل به وجود آمدن این اختلال، از ایجاد آن جلوگیری و یا آن را به موقع درمان کنیم:

دل درد و درد معده کودکان

بروز دل درد و درد معده، موجب بی‌میلی در کودکان و پس زدن غذا می‌شود. یکی از دلایل رایج دل درد و معده درد در کودکان، ریفلاکس معده یا GERD است، این اختلال زمانی اتفاق می‌افتد که دریچه پایین مری، به درستی کار نکرده و اسید معده در حین یا بعد از غذا، به مری برگردد و باعث بروز درد یا سایر علائم شود. استفراغ در کودکان یکی از علائم رایج ابتلا به ریفلاکس معده است. گاهی کودکان از بروز درد امتناع می‌کنند و توصیه می‌شود والدین به واکنش‌های کودکان توجه داشته باشند تا دلیل بی‌اشتهایی کودک را به درستی متوجه شوند.

یبوست در کودکان

یبوست در کودکان، یک بیماری شایع دستگاه گوارش می‌باشد. یک کودک مبتلا به یبوست، دارای حرکات روده‌ای بسیار کند است، بطوریکه ممکن است به مدت 2 تا 3 روز، عمل دفع انجام ندهد. تکه‌های کوچک مدفوع و یا مدفوع سفت و خشک نیز از علائم دیگر یبوست در کودکان است. بی‌اشتهایی، به خودی خود موجب  کند شدن متابولیسم بدن، ضعیف شدن عضلات روده و در نهایت تشدید یبوست شود. همچنین دفع مدفوع خشک، بسیار دردناک و ناخوشایند است بنابراین بسیار مهم است که به موقع درمان شود.

بی‌اشتهایی عصبی کودکان

بی‌اشتهایی عصبی (آنورکسیانرووزا)، ناشی از تصویر ناهنجار کودک نسبت به ظاهر خود است که منجر به گرسنگی دادن کودک به خود می‌شود. در واقع، این نوع بی‌اشتهایی موجب مقاوت کودک نسبت به غذا خوردن، به ویژه مصرف شیرینیجات و چربی‌ها می‌شود. این کودکان تصور می‌کنند که وزن بالایی دارند و همین تفکر باعث می‌شود که مصرف غذای خود را محدود کرده و همچنین با انجام رفتارهای دیگری مانع از بالا رفتن وزن خود شوند. این نوع اختلال اغلب در دوره بلوغ اتفاق می‌افتد ولی ریشه در گذشته کودک دارد.

در نوزادان، این اختلال به دلیل حساسیت و یا ریفلاکس معده اتفاق می‌افتد. در این مورد، نوزاد از خوردن شیر امتناع کرده و در نتیجه به خوبی وزن نمی‌گیرد. بی‌اشتهایی عصبی، دلایل گوناگونی دارد که تشخیص به موقع و درمان آن برای پیشگیری از ایجاد عوارض ثانویه و ضعیف شدن تدریجی کودک بسیار مهم و ضروری است.

کم اشتهایی کودک بیش فعال

بی‌قراری، بی‌توجهی، پریشانی و بی‌دقتی از علائم بیش فعالی (ADHD) در کودکان است. بسیاری از کودکان مبتلا به ADHD به عنوان یک عارضه جانبی ناشی داروهای ADHD، اشتهای خود را از دست می‌دهند. علاوه بر این، تقریباً چهل درصد از کودکانی که از داروهای ADHD استفاده می‌کنند، به دل درد دچار شده که می‌تواند در تمایل آن‌ها به غذا، اختلال ایجاد کند.

 از دست دادن اشتها، کم خوری و تغذیه نامناسب، تقریباً همیشه بر کودک مبتلا به بیش فعالی تأثیر می‌گذارد؛ این تاثیرات از توانایی تمرکز و یادگیری در کلاس درس، گرفته تا رفتار و حس و حال عمومی او بسیار مشهود است. همچنین کودک بیش فعالی که دچار بی‌اشتهایی است، دیر یا زود ممکن است به استپ وزنی و سایر اختلالات رشد دچار شود بنابراین باید هرچه زودتر درمان شود.

• انواع مکمل اشتها آور را بهتر و بیشتر بشناسید

بهترین داروی مکمل اشتهاآور کودکان

اصطلاح اشتها بیشتر به معنای تمایل به خوردن غذا است. اگر اشتها به حدی کاهش یابد که مواد مغذی کافی به بدن کودک نرسد، به محرک اشتها نیاز دارد. مکمل‌های اشتهاآور نوعی محرک اشتها هستند که به افزایش اشتهای کودک، کمک شایانی می‌کنند. در این مکمل‌ها، از ویتامین‌ها و مواد معدنی خاصی استفاده شده است که از مزایای آن، افزایش اشتهای کودکان با حداقل عوارض جانبی است.

مکانیسم اثر داروهای اشتهاآور کودکان

مولتی ویتامین‌ها، از رایج‌ترین نوع داروهای اشتهاآور هستند و با دارا بودن نوع خاصی از ویتامین‌ها که تاثیر مستقیمی بر اشتهای کودک دارد، تمایل کودک به غذا خوردن را افزایش می‌دهند. یکی از موثرترین داروهای اشتهاآور که در ترکیبات آن، تنها از کمپلکس ویتامین استفاده شده عبارت است از:

• قطره ویتوکید ( مولتی ویتامین ) الحاوی: قطره ویتوکید دارای ترکیب منحصر به فردی از ویتامین‌های ضروری ازA تا E می‌باشد که محرک اشتها، کمک به رشد و نمو طبیعی کودکان، تقویت کننده سیستم ایمنی، تامین سلامت جسمی و ذهنی نوزادان و کودکان می‌باشد.

شربت اشتها آور کودکان

اگر مصرف قطره‌های خوراکی، برای کودک دلبند شما مشکل است می‌توانید از شربت‌های اشتهاآور استفاده کنید که در ادامه چند مورد از موثرترین آن‌ها را به شما معرفی خواهیم کرد:

• شربت مستر زینک 5 دنیای بهداشت 120 میلی لیتر: شربت مستر زینک، حاوی زینک یا روی است که تاثیر بسزایی در افزایش اشتهای کودک دارد. علاوه بر این وجود ویتامین‌های گروه B نیز موجب افزایش اشتها می‌شود.

• شربت ویتوکید الحاوی: وجود ویتامین‌های ضروری A تا E در شربت ویتوکید مولتی ویتامین، باعث تحریک اشتها، کمک به رشد و نمو طبیعی کودکان، تقویت‌کننده سیستم ایمنی، تامین سلامت جسمی و ذهنی نوزادان و کودکان می‌شود.

• شربت ویتان 200 میلی لیتر: استفاده از 14 ریزمغذی ضروری در شربت ویتان، تاثیر زیادی در افزایش اشتها و سوخت و ساز بدن کودک دارد.

• شربت نئوزینک (زینک گلوکونات) الحاوی: از ویژگی‌های شربت نئوزینک، پیشگیری از عوارض ناشی از کمبود روی در سنین رشد و کمک به افزایش اشتها توسط این ویتامین است.

برای افزایش اشتها کودکان چه باید کرد؟

علاوه بر مصرف داروی اشتهای کودکان، لازم است که نکاتی را نیز در رابطه با عادت‌های غذایی روزمره کودکان و محیط اطراف آن‌ها رعایت کنیم. برخی از مواد غذایی مصرفی و یا حتی محیط اطراف زندگی کودک می‌توانند به طور مستقیم بر روی اشتهای او تاثیر بگذارند. در ادامه، راهکارهای طبیعی را برای تقویت اشتهای کودک، به شما معرفی خواهیم کرد. همچنین می‌توانید از انواع روش تقویت سیستم ایمنی بدن کودکان با خبر شوید.

توصیه‌های غذایی اشتها آور

گاهی مصرف برخی مواد غذایی در افزایش اشتهای کودکان موثر است و نیازی به درمان‌های پزشکی نیست و استفاده از برخی مواد غذایی نظیر بادام زمینی، آووکادو، انار، آجیل، سبوس گندم، برگ ریحان، زنجبیل، آویشن، آب شنبلیله، گشنیز، نعنای خشک، هلو و آلو می‌تواند موجب افزایش اشتهای کودک شود. علاوه بر این، رعایت برخی نکات نظیر استفاده از وعده‌های غذایی کوچک، تنوع غذایی، جلوگیری از تغذیه اجباری، همکاری کودک در پخت غذا، عدم نوشیدن آب و شربت در حین غذا، تزئین غذا، ضرورت خوردن صبحانه، نوشیدن آب 30 دقیقه قبل از غذا و جایگزین کردن غذاهای مضر با تغذیه سالم نیز می‌تواند به درمان خانگی بی‌اشتهایی کودک، کمک کند.

همچنین، مواد غذایی که برای افزایش اشتهای کودک در طب سنتی توصیه شده شامل  خرما، نخود و کشمش است که علاوه بر تاثیر بر اشتها، موجب افزایش وزن چشمگیر نیز در کودک خواهد شد. ادویه‌های اشتهاآور برای کودکان از دیدگاه طب سنتی، پونه کوهی، دارچین، گشنیز و رازیانه هستند.

ضرورت مصرف ماست را بدانید

ماست یک ماده غذایی سالم و خوشمزه است که برای کودکان بسیار مفید است. شیر از طریق فعالیت باکتریایی به ماست تبدیل می‌شود که منجر به ذخیره تعدادی از باکتری‌های پروبیوتیک در داخل آن می‌شود. روده کودکانی که به طور منظم ماست مصرف می‌کنند از باکتری‌های مفید، پر شده و روند هضم غذا ساده‌تر می‌شود. این پروبیوتیک‌های سالم، یک اشتهاآور طبیعی برای کودکان هستند و توصیه میشود از ماست در وعده‌های غذایی کودکان استفاده کنید.

محیط مطلوبی بسازید

دمای محیط خانه، تاثیر زیادی بر اشتهای کودک دارد؛ محیط بسیار گرم یا عدم تهویه هوای خانه، باعث کاهش اشتهای کودک و پس زدن غذا می‌شود. محیط‌‌های پرتنش و عواملی که باعث ایجاد اظطراب و استرس در کودک می‌شوند مانند جر و بحث و اختلافات خانوادگی، به شدت در کاهش اشتهای کودک تاثیر دارد. سعی کنید در هنگام غذا خوردن کودکان، تلویزیون را خاموش کرده و سایر لوازم الکتریکی را از کودک دور کنید؛ محیط آرام، تاثیر زیادی در اشتهای کودک دارد.

دیگر روش‌های افزایش اشتهای کودکان

علاوه بر رعایت موارد فوق، موارد دیگری وجود دارد که نمی‌توان تاثیر آن‌ها بر اشتهای کودکان نادیده گرفت؛ در ادامه، به بررسی این موارد خواهیم پرداخت:

بیشتر بخوانید : روش های افزایش وزن کودکان

میان وعده شیر را حذف کنید

بسیاری از کودکانی که اشتهای کمی دارند، از شیر به عنوان میان وعده استفاده می‌کنند. وقتی کودکان، شیر را به عنوان وعده اصلی، پیش غذا و یا میان وعده مصرف می‌کنند، طبیعی است که دیگر تمایلی به وعده غذایی بعدی نداشته باشند. بهتر است کلسیم مورد نیاز کودکان را از طریق مواد غذایی دیگری مانند پنیر، خامه، ماست و …  تامین کنید.  

حذف غذاهای پر ادویه

اکثر کودکان، تمایلی به بوهای شدید یا طعم‌های پر ادویه ندارند. بنابراین پیشنهاد غذاهای پرادویه به کودکان باعث به اصلاح “زده شدن” کودک از غذا می‌شود. علاوه بر این غذاهای پر ادویه، سبب تحریک ترشح اسید معده و در نتیجه بی‌اشتهایی در کودک می‌شود. پس مادران در تهیه غذای کودکان به میزان کم از ادویه استفاده کنند.

غذای چرب را فراموش کنید

مصرف غذاهای چرب مانند سیب‌ زمینی سرخ ‌کرده یا انواع چیپس‌ها می‌توانند باعث سیری کاذب در کودک شوند و همین مساله منجر به بدغذایی و کم اشتهایی کودک می‌شود. به همین دلیل توصیه می‌شود که والدین، از روغن و چربی کم برای تهیه غذای فرزندان خود استفاده کنند.

سوالات رایج