مهمترین نکات استفاده از تامپون که باید بدانید
تامپون وسیلهای از جنس پنبه مشابه نوار بهداشتی که در ایام عادت ماهانه توسط خانمها مورد استفاده قرار میگیرد. تامپون برخلاف نوار بهداشتی در داخل مهبل قرار میگیرد. با جذب خون مانع از بیرون آمدن آن از بدن میشود. استفاده از تامپون به حفظ بهداشت و آلوده نشدن لباسها کمک میکند.
استفاده از تامپون بدلیل صدمات احتمالی به پرده بکارت بیشتر در بین زنان کاربرد دارد. در ادامه این مطلب داروپلاس در مورد نحوه استفاده از تامپون و مزایا و معایب آن توضیحات تکمیلیتر داریم.
در این مطلب می خوانیم
تامپون چیست؟
تامپون ابزار استوانهای شکل که در زمان قاعدگی بانوان کاربردی مشابه نوار بهداشتی دارد. با این تفاوت که درون مهبل قرار میگیرد و با جذب خون مانع از خروج آن از بدن میشود. تامپون جنس پنبه ای دارد و براساس طرح دکتر ارلهاس در سال 1936 مورد استفاده قرار گرفت.
استفاده از تامپون در هر سنی مجاز است، فقط مطمئن باشید که با آن راحت هستید. برخی از دختران پد و نواربهداشتی را استفاده نمیکنند و در همان ابتدا به سراغ استفاده از تامپون میروند. به ویژه اگر ورزشهایی نظیر شنا ژیمناستیک انجام میدهند.
انواع مختلف تامپون
جنس تامپون عموما از پنبه است. با استفاده از یک فروکننده مثل اپلیکاتور در داخل مهبل قرار داده می شود. در قسمت انتهایی تامپون نخی وجود دارد که برای خارج کردن آن کاربرد دارد. تامپونهای انگشتی گونهای تامپـون است که بدون فروکننده یعنی اپلیکاتور فروخته میشود و با دست در محل خود قرار میگیرد.
انواع تامپونها با درجات جذب خون متفاوتی وجود دارد :
- ضعیف 6 گرم یا کمتر
- معمولی 6 گرم تا 9 گرم
- خوب 9 تا 12 گرم
- خیلی خوب 12 تا 15 گرم
- عالی 15 تا 18 گرم
اطلاعات زیر به شما کمک می کند تا در مورد آنچه درون بدن خود قرار میدهید، آگاه باشید:
- میتوانید با استفاده از تامپون شنا کنید: همانطور که میدانید نواربهداشتی در برابر آب مقاومت ندارد. بنابراین استفاده از تامپون میتواند برای یک شناگر نعمت باشد.
- شما باید هر 6-8 ساعت تامپون خود را تعویض کنید: هرگز نباید بیش از هشت ساعت تامپون در داخل واژن بماند. زیرا خطر ابتلا به عفونت را افزایش میدهد و همچنین ممکن است باعث ناراحتی جدی واژن شود.
- قبل از قراردادن یا برداشتن تامپون باید دستان خود را بشویید: این مسئله از نظر بهداشتی کاملا واضح است، اما وقتی صحبت از تامپون میشود، باید بیشتر مراقب بهداشت دست باشید. دست تمیز عفونت های احتمالی را از بین میبرد.
- تامپون ها در جای خود باقی می مانند و بیرون نمی آیند: یک تامپون برای جذب مایعات قاعدگی به داخل واژن شما میرود، در عملکردهای دیگر بدن اختلال ایجاد نمیکند. بدون اینکه هر بار تامپون خود را عوض کنید می توانید به راحتی از سرویس بهداشتی استفاده کنید.
- از استفاده از تامپون پس از زایمان خودداری کنید: متخصصان توصیه می کنند تا چند ماه پس از زایمان از تامپون استفاده نکنید، دلیل اصلی آن درد و زخم واژن است. همچنین، از آنجا که سیستم ایمنی بدن به زودی پس از زایمان ضعیف تر است، استفاده از تامپون توصیه نمی شود.
نحوه استفاده ایمن تامپون
استفاده از تامپون برای اولین بار، ممکن است کمی برایتان سخت باشد. اینکه بدنتان را در چه حالتی باشد و آن را با چه زاویهای داخل واژن خود قرار دهید، مقداری سخت به نظر می رسد. بعد از چندین بار استفاده از تامپون، کاملا نحوه استفاده را فرامیگیرید. هنگامیکه در حال یادگیری هستید، بهتر است از انواع نازک آن استفاده کنید. و قبل از استفاده بهداشت خود را رعایت کنید. بانوان برای رعایت بهداشت میتوانند از انواع ژل بهداشتی بانوان استفاده کنند.
رعایت بهداشت قبل از استفاده از تامپون
برای استفاده ایمن از تامپون بهتر است که نکات زیر را رعایت کنید:
- همه دستورات روی برچسب تامپون را خوانده و رعایت کنید.
- دستهایتان را پیش و پس از استفاده از تامپون بشویید.
- از تامپون فقط در روزهای خونریزی قاعدگی استفاده کنید.
- برای پیشگیری از عفونت تامپونی را که کمترین میزان جذب را داشته باشد، به کار ببرید.
- مراقب درد یا هر علامت غیر معمولی که ناشی از استفاده از تامپون است باشید.
- استفاده از تامپون ممکن است در موارد نادری عارضه جانبی خطرناک سندرم شوک سمی ایجاد کند که ناشی از سموم ترشح شده از برخی از گونههای باکتری است که در تامپون رشد میکنند. علائم این عارضه شامل تب ناگهانی، تهوع، اسهال، سیاهی رفتن چشمها و سرگیجه و بروز دانههای پوستی شبیه آفتاب سوختگی است.
روش استفاده تامپون
مراحل استفاده از تامپون اپلیکاتوردار:
- دستها را با آب و صابون بشویید.
- بسته آن را باز کنید و در حالتی که راحت هستید، بشینید یا بایستید. برخی از خانمها ترجیح میدهند که بایستند و یک پای خود را بر روی یک بلندی، مانند توالت فرنگی قرار دهند و بعضی نیز ترجیح میدهند که نشسته این کار را انجام دهند.
- قسمت بالایی لایه خارجی تامپون را با انگشت شصت و انگشت وسط بگیرید. تامپون را داخل واژن بگذارید و تا پشت آن را ببرید. هنگامی که لایه بیرونی داخل واژن قرار گرفت، لایه داخلی آن را با انگشت اشاره به داخل فشار دهید.
- اپلیکاتور را دربیاورید و مطمئن شوید که بند تامپون در خارج از واژن آویزان است.
- دست ها را بشویید.
- هنگامیکه میخواهید تامپون را دربیاورید، بند آن را بکشید.
- این نوع از محصولات بهداشتی نیز همانند پدهای بهداشتی نباید داخل توالت ریخته شوند.
مراحل استفاده از تامپون بدون اپلیکاتور و ساده:
- دست هایتان را با آب و صابون بشویید.
- بسته آن را را باز کنید و در حالتی که راحت هستید، قرار بگیرید. برخی از خانم ها ترجیح می دهند که بایستند و یک پایشان را بر روی یک بلندی، مانند توالت فرنگی قرار دهند. بعضی نیز ترجیح می دهند که نشسته این کار را انجام دهند.
- فرو رفتگی تامپون، یعنی محلی که بند آن قرار دارد را پیدا کنید. بند را به بیرون بکشید و به صورت دایره آن را تا کنید تا بتوانید برای محل قرار گیری انگشت جا باز کنید. تامپون را با انگشت اشاره و شصت بگیرید و تا جایی که می توانید تامپون را داخل واژن قرار دهید و مطمئن شوید که بند تامپون در خارج از واژن آویزان است.
- دست هایتان را بشویید.
- هنگامیکه میخواهید تامپون را دربیاورید، بند آن را بکشید.
- اگر تامپون را به درستی گذاشته باشید، نباید چیزی را حس کنید. اگر آن را حس می کنید، به این معنی است که آن را به اندازه کافی به سمت داخل نبرده اید. می توانید آن را به سمت داخل فشار دهید یا از تامپون تازه استفاده نمایید.
زمان مناسب تعویض تامپون
شما باید هر 6 تا 8 ساعت تامپون خود را تعویض کنید. توصیه اکید میشود که تامپون بیشتر از 8 ساعت در بدن باقی نماند، زیرا باعث بروز عفونت واژن میگردد.
سوالات رایج مهم
ممکن است در اولین استفاده خود از تامپون کمی احساس ناراحتی داشته باشید. با این حال، اگر اندازه درست را انتخاب کنید و آن را به درستی در واژن قرار دهید، هیچگونه دردی نخواهید داشت و در کل تامپون را احساس نمیکنید.
انتخاب اندازه این وسیله بهداشتی به میزان جذب آن بستگی دارد. که از میزان جذب پایین تا جذب فوقالعاده، متفاوت است. برای انتخاب اندازه مناسب باید مسائلی مانند جریان خون قاعدگی و یا سابقه زایمان طبیعی را در نظر داشته باشید.
اگر هنوز زایمان طبیعی نداشتهاید، یا باکره هستید، اندازه کوچک آن را انتخاب کنید. اگر اندازه تامپون مناسب باشد، در فعالیتهای روزانه خود یا در طول شب آن را احساس نخواهید کرد.
اگر قصد استفاده از تامپون را دارید، ابتدا مزایا و معایب آن را مطالعه کنید. بسته به جریان خون، اندازه و میزان جذب، سایز مناسب خود را انتخاب کنید.
در کل، سعی کنید تامپونهایی را انتخاب کنید که پایین ترین میزان جذب را دارند. مهمترین اصل را به یاد داشته باشید: تامپونها را هر 4 الی 8 ساعت یکبار تعویض کنید تا از سندرم شوک سمی پیشگیری کنید.
خیر. برای استفاده از تامپون چند بار مصرف نیاز است که نکات بهداشتی زیادی رعایت شود. ولی با همه اینها بهتر است که بعد از هر بار تعویض تامپون، از تامپون جدید استفاده گردد.
بسیاری از افراد سوال دارند که آیا خوابیدن با تامپون ایمن است یا خیر. افراد اگر در حالی که تامپون میپوشند بخوابند مسالهای نیست، اما اگر بیش از هشت ساعت بخوابند ممکن است در معرض سندرم شوک سمی قرار بگیرید. برای جلوگیری از سندرم شوک سمی، در حالت ایده آل باید هر چهار تا هشت ساعت تامپون خود را عوض کنید و از یک تامپون با کمترین قدرت جذب استفاده کنید. در غیر این صورت، هنگام خواب به جای تامپون از پد یا فنجان قاعدگی استفاده کنید.
ترشحات واژینال غیرقاعدگی انواع مختلف دارد. که برای بررسی آن بهتراست با پزشک خود مشورت نمایید. اگر ترشحات واژینالی دلیل عفونتی و باکتریایی داشته باشد، نیاز به درمان دارد. همانطور که میدانید برای رشد عفونت و باکتری به مکان مرطوب نیاز داریم، استفاده از تامپون و پد، باعث فراهم آوردن محیط مرطوب می شود، که در نهایت می تواند منجر به عفونت قارچی واژن شود. بنابراین تامپون و پد ها را باید به موقع و تقریبا هر 4 ساعت یک بار به خصوص در فصل تابستان تعویض کنید.
خیر، تنها از یک تامپون در آن واحد میتوانید استفاده کنید. متناسب با نیاز خود تامپونی با حداقل میزان جذب را انتخاب نمایید. اگر نگران هستید که میزان خونریزی زیادی دارید از تامپونهای با قدرت جذب بسیار بالا استفاده نمایید. یا همزمان با تامپون از یک پد بهداشتی روزانه هم استفاده نمایید.
اگر تامپون به خوبی وارد شده باشد توسط عضلات موجود در اطراف دهانه واژن در جای خود محکم قرار میگیرد و بیرون نمیآید.
در سایتها و مطالب خارجی گفته شده که استفاده از تامپون باعث پارگی پرده بکارت نمیشود. برخی از پردههای بکارت سوراخ بزرگی دارند که به راحتی باعث عبور تامپون میشوند اما سوراخ برخی نیز کوچک است.
در هر صورت احتیاط میگوید که چنانچه در جامعهای مثل ایران زندگی میکنید که پرده بکارت حکم واهمیت اخلاقی و حقوقی دارد، بهتر است قبل از ازدواج از تامپون استفاده نکنید. اما چنانچه اصرار به استفاده از تامپون را دارید به یک پزشک متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید تا با بررسی سوراخ پرده بکارت به شما بگوید که آیا میتوانید از تامپون استفاده کنید یا خیر.
در انتهای تامپون یک رشته نخ است که از طریق آن تامپون را خارج میکنید. اگر رشتهای را پیدا نکردید که تامپون خود را به راحتی بیرون بکشید ، وحشت نکنید! وقتی تامپون را در واژن خود قرار میدهید تا زمانی که آن را بیرون نیاورید در واژن است.
برخی از افراد نگران هستند که ممکن است تامپون در واژن گم شود و یا اینکه به رحم بلغزد. نگران نباشید ، تامپونها نمیتوانند در واژن گم شوند یا از دهانه رحم به داخل آن بلغزانند. دهانه رحم کوچک است و اجازه میدهد خون قاعدگی از داخل واژن عبور کند اما آنقدر بزرگ نیست که بتواند تامپون را وارد رحم کند. همچنین واژن شما کیسهای کور است و به قسمت داخلی بدن متصل نمیشود.
به طور معمول در ترشحات و خونریزیهای طبیعی استفاده از تامپون بیاشکال است. ولی در دوران بارداری واقعا باید از آن پرهیز کنید. استفاده از تامپون در دوران بارداری برای خودتان و جنین مشکلساز است زیرا باعث ورود میکروب و باکتری به بدنتان میشود. این میکروب و باکتری باعث ایجاد عفونت شده و در رشد جنین اختلال ایجاد میکند. استفاده از پدهای بزرگ انتخاب بهتر و امنتری می باشد. اگر متوجه شدهاید که مدت زیادی ترشح دارید، حتما به متخصص زنان مراجعه کنید. این ترشحات نباید به اندازهای باشند که مجبور شوید در روز چند بار پد خود را عوض کنید.
هرخطری که استفاده از تامپون شما را تهدید میکند، در دوران بارداری افزایش پیدا میکند. در زمان بارداری باید غیر از سلامتی خودتان نگران سلامتی جنین نیز باشید، کمی شرایط حساس میشود. تامپون یکی از آن وسیلههایی است که در بارداری برای سلامتی خودتان نیز مضر است، ممکن است خطر آن زیاد نباشد ولی احتیاط برآن است که به خاطر سلامتی جنین هرگز از تامپون استفاده نکنید.
پاسخ این سوال کاملا به شما بستگی دارد که با کدام یکی راحتتر هستید و میخواهید به استفاده آن ادامه دهید. بعضیها ممکن است که اول پدها را امتحان کنند، سپس به سراغ تامپون بروند. یا این که از همان ابتدا از تامپون استفاده کنند. انتخاب شما کاملا به این بستگی دارد که با کدام ابزار احساس حفاظت و راحتی بیشتری میکنید. اگر هنوز هم راجب این موضوع مردد هستید از یک متخصص کمک بگیرید و یا با مقایسه کاپ قاعدگی، تامپون و نوار بهداشتی و در نظر گرفتن مزایا و معایب آنها تصمیم بگیرید.
معایب و عوارض استفاده از تامپون
بزرگترین عوارض استفاده از تامپون، خطر بروز سندرم شوک سمی (TTS) است. سندرم شوک سمی عارضۀ نادر انواع خاصی از عفونتهای باکتریایی است که میتواند زندگی فرد را تهدید کند. این عارضه بیشتر براثر استفاده از تامپونهایی با قدرت جذب بسیار بالا ایجاد میشود. تولیدکنندگان در دهه ۱۹۸۰ تغییراتی در این محصولات ایجاد کردند. تامپونهای فوقجاذب از بازار خارج شد. از آن زمان به بعد، موارد مشاهده سندرم شوک سمی کاهش یافته است.
برای کاهش خطر ابتلا به سندرم شوک سمی:
- استفاده از تامپون با قدرت جذب پایین
- تامپون را بهطور مرتب عوض کنید.
- وقتی میزان خونریزی کم است، بهطور متناوب از تامپون و نوار بهداشتی استفاده کنید.
- هرگز از یک تامپون در تمام طول شب استفاده نکنید.
سایر معایب تامپون
- قرار دادن تامپون در واژن آزاردهنده است، بهویژه وقتی که میخواهید تامپون جدیدی را امتحان کنید.
- پیدا کردن اندازه و نوع مناسب برای میزان خونریزی شما نیازمند آزمون و خطاست.
- استفاده از تامپون تأثیر نامطلوبی بر محیط زیست میگذارد. هرساله میلیونها تامپون و بستهبندی آنها از گورستانهای زباله سر درمیآورند.
- گاهی تامپون با تحریک و خشککردن واژن موجب ناراحتی و خارش واژن میشود.
علائم حملات سندروم شوک سمی
سندروم شوک سمی (Toxic Shock Syndrome – TSS) که ممکن است در اثر دیر تعویض کردن تامپـونها بروز دهد بسیار نادر است، اما به طور بالقوه می تواند نتایج مرگباری بوجود آورد. اگر پیشرفت علائمی از سندرم شوک سمی را در خود دیدید در صورتی که تامپون پوشیدید باید سریعا به دکتر مراجعه کنید. سندرم شوک سمی عفونت باکتریایی است که به موجب ساخته شدن باکتری در مهبل اتفاق می افتد. ممکن است در یک زمان یک یا دو نشانه از سندرم شوک سمی را تجربه کنید، بعضی از آنها عبارتند از:
- تب ناگهانی
- استفراغ
- اسهال
- بثورات قرمز بر روی بدن
- سرگیجه یا غش زمانی که ایستادهاید
حمله سمی به ندرت با عفونتهای باکتریایی اتفاق میافتد. وقتی که تامپـون بطور طولانی در واژن قرار گیرد، احتمال مهاجم شدن باکتریهائی که قبلا بی آزار بودنده اند وجود دارد که مهمترین آنها استافیلوکوک اورئوس است.